(Piyasa Hareketleri Her zaman Doğru Söyler)
Amerika’da açıklanan veriler güven vermiyor ve bu güvensizlik piyasaları olumlu etkilemesi gerekir iken olumsuz etkileri her geçen gün artıyor.
16 Şubat 2024 tarihinde ABD Üretici fiyat endeksi (ÜFE) aylık %0,3 olarak açıklandı. Bir önceki ÜFE verisi %-0,1 iken beklenen yine 0,1 olduğu halde %0,3 açıklanması FED yetkilileri tarafından da şaşkınlıkla karşılandı.
ABD Tüketici Fiyat Endeksi Aylık Gerçekleşme %3,4 Tahminler ile beklenen veri ise %2,9 olduğu halde 3,4 beklenen tüketimin fazla çıkması 13 Şubat’ta piyasaları çok ciddi şekilde olumsuz etkiledi.
Gıda Tüketiminde 1 yılda ciddi bir düşüş görülüyor hem de çok kısa zamanda. Nisan 2022 düşüş hareketlerinin başladığı zaman. 2022 şubat ayında Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan savaş gündemdeydi. Bu gıda da ciddi şekilde görülen düşüşü savaşa bağlayabiliriz ancak savaş hem Ukrayna’da hem de Gazze de ne yazık ki son bulmuyor aksine parça parça yayılmaya başladığını görebiliyoruz. Artık dünya ekonomik olarak daralma içerisine tam anlamı ile girmiş bulunuyor.
Nasdaq -1.27 oranında değer kaybetti. 16 Şubat’a kadar ABD borsasında ciddi pozitif etkilerin oluşumu için güvercin açıklamalar ile yorumlar yapıldı ancak ÜFE verisinde beklenen dışında açıklanan veriler piyasaları çok az pozitif etkisinde tutsa da ABD borsası kapanışta -1,28 değer kaybederek kapattı.
ÜFE ve TÜFE Verileri İle İlgili Haber Başlıklarına Baktığımızda
1- Eski Hazine Bakanı Summers telgraflarda şunları söylüyor: Bir sonraki hareketin oran olarak aşağı değil yukarı yönlü olması anlamlı bir ihtimal - belki %15 - var.
2- Fed'den Bostic, TÜFE raporunun kendisini biraz şaşırttığını söyledi
3 - Analist, Fed'in temkinli davranacağını ve 2024'te 3 kez faiz indirimi yapacağını söylüyor
4 - Bir ekonomi raporu (TÜFE) bir kez daha piyasayı sert bir şekilde çökertti – ancak yalnızca bir gün için. SPX grafiği yükselişe devam ediyor.
5 - Döviz piyasası ÜFE raporuna ikna olmadı
6 - TÜFE ve ÜFE'yi PCE'ye çeviren tahmincilere göre, Ocak ayında çekirdek PCE endeksi %0,4 artarak bir yılın en büyük artışını gerçekleştirmiş olacak.
7- Hazine Bakanı Yellen: TÜFE'deki küçük dalgalanmalara odaklanmak büyük bir hata
Yurt dışı piyasalara göz atacak olunur ise, nasdaq kendi zirvelerini kırmaya devam edecek gibi görünüyor ve ABD seçimlerine kadar borsada ciddi yükseliş görebiliriz. Buda yatırımcı tabirleri ile Boğa piyasasına girmesine çok az kaldı demek oluyor. (Bakınız Nasdaq grafiğine.)
Peki ABD borsasında yükseliş bekleniyor ise altın ne olur? Evet bu soru yatırımcıların son zamanlar kafasını çok karıştırıyor. Çünkü birçok ekonomist altında yükselişler olacağını öngördükçe altın yükselse de kıramadığı bir direnci var. Ocak 2025’te gerçekleşecek olan ABD seçimlerine kadar ABD piyasalarında yükseliş bir şekilde devam ettirilecek. Zor olacak ama devam edecek. Yatırımcı parası o süreçte borsaya geçecek ve emtialardan para çıkışına sebep olacak gibi görünüyor. (Bakınız altın grafiğine )
Beklentinin gerçekleşmesi yani ABD seçimlerinin sonuçlanması sonrasında ABD borsalarında satıcılı bir sürece girilebilir ve işte o zaman yani 2025 yılı altın yılına geçiş yılı olacaktır.
Zaten dünya gündeminde savaş kelimesini çok duyar olduk. Seçimeler bitene kadar savaş için ciddi adımlar atılmayacaktır. Sonrasında savaş var altın neden yükselmiyor diyenler o zaman altının savaş primlenmesine şahit olacaklardır. Piyasalarda gerçekleşme her zaman geriden gelir ve altının beklenen yükselişi de 2025 yılında olacaktır diye bekliyorum.
ÜFE'nin TÜFE ile karşılaştırılması
Her ne kadar bazı veri kullanıcıları ÜFE'yi Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) potansiyel bir göstergesi olarak kullansa da, ÜFE ile TÜFE'nin farklılaşmasının birçok nedeni vardır.
ÜFE'nin kişisel tüketim kısmının kapsamı yerli üreticiler tarafından hane halkı için satılan tüm pazarlanabilir ürünleri içermektedir. Tüketici Fiyat Endeksi (CPI)'nin kapsamı, açık kullanıcı ücretlerinin tüketiciler tarafından ödendiği, işletmeler veya hükümet tarafından sağlanan mal ve hizmetleri içerir.
Örneğin, TÜFE'de en ağır kalem olan mülk sahiplerinin eşdeğer kirası ÜFE'nin dışında tutulmuştur. TÜFE kapsamına ithalat da dahildir. ÜFE ithalatı kapsamamaktadır.
TÜFE yalnızca tüketiciler tarafından doğrudan ödenen kişisel tüketim bileşenlerini içerirken ÜFE, tüketiciler tarafından ödenmeyen kişisel tüketim bileşenlerini içerir.
Örneğin, ÜFE üçüncü şahıslar tarafından ödenen tıbbi hizmetleri içermektedir. TÜFE'nin aksine, ÜFE hizmetleri tamamen kapsamamaktadır. ÜFE'ler üretici gelirini temsil etmedikleri için vergileri hariç tutarlar. Tersine, tüketiciler tarafından ödenen satış vergileri ve diğer vergiler hane halkı harcamalarının bir parçası olup TÜFE'ye dahil edilmektedir. ÜFE ve TÜFE arasında ek teknik farklılıklar da mevcuttur.
Emtia Endeksleri
ÜFE'nin emtia sınıflandırması, menşe endüstrisini göz ardı ederek malları, hizmetleri ve inşaatı ürün benzerliğine veya son kullanıma göre düzenler. Temmuz 2009 verilerinin açıklanmasıyla ÜFE, emtia yapısını hizmetler ve inşaat ürünlerine ilişkin endeksleri de içerecek şekilde genişletti. Bu tarihten önce ÜFE emtia yapısı yalnızca mal üreten sektörlerden gelen ürünleri içeriyordu.
Sanayi Net Çıktı Fiyat Endeksleri
Endüstrilerin ve bunların ürünlerinin net çıktısına ilişkin ÜFE'ler, Kuzey Amerika Endüstri Sınıflandırma Sistemine (NAICS) göre gruplandırılmıştır. Ocak 2004'ün yayımlanmasından önce, endüstri bazlı ÜFE'ler Standart Endüstriyel Sınıflandırma (SIC) sistemine göre yayınlanıyordu. Sanayi fiyat endeksleri, istihdam, ücretler ve üretkenlik verileri gibi sanayi tarafından düzenlenen diğer ekonomik zaman serileriyle uyumludur.
Veri toplama
ÜFE'ler, büyüklükle orantılı seçim olasılığı ile olasılıklı örnekleme yoluyla seçilen, her büyüklükteki kuruluş tarafından rapor edilen satış fiyatları kullanılarak oluşturulur.
Anket, BLS (Çalışma İstatistikleri Bürosu) İnternet Veri Toplama aracılığıyla çevrimiçi olarak gerçekleştirilir. Ankete katılanlar tarafından sağlanan veriler, bazı alanlar için diğer kaynaklardan alınan verilerle desteklenmektedir. Fiyat verileri ankete katılanlar tarafından gönüllü ve gizli olarak sağlanmaktadır; yalnızca yeminli BLS çalışanlarının bireysel şirket fiyat raporlarına erişmesine izin verilir. BLS gerçek fiyatları değil fiyat endekslerini yayınlar.
