Haftanın ilk işlem gününde TL’den yaklaşık 3,5-4 milyar dolarlık çıkış yaşandı. Piyasa uzmanlarına göre bunun 3 milyar doları yabancı kaynaklı oldu. Carry trade getirilerini realize etmek isteyen yatırımcıların satışlarıyla TL üzerindeki baskı arttı. Pazartesi günü, uzun süredir görülmeyen şekilde sert bir hareketle dolar/TL %1’in üzerinde yükselerek 34,60 seviyesine ulaştı.
Dolar/TL’de yıl sonu hedefi: 35 lira
Uzmanlar, yıl sonuna kadar TL’den 1-2 milyar dolarlık daha çıkış beklediklerini ifade ediyor. Bu durum, dolar/TL’yi kademeli olarak yukarı taşıyabilir. Ancak yıl sonu için 35 lira seviyesinin üstünde büyük bir hareket beklenmiyor.
Merkez Bankası rezervlerinde düşüş sürüyor
Kasım ayında Merkez Bankası rezervlerinde düşüş hız kazandı. 15 Kasım itibarıyla toplam rezervler 0,6 milyar dolar azalarak 156,7 milyar dolara geriledi. Swap hariç net rezervler ise aynı dönemde 1,5 milyar dolarlık düşüşle 43,7 milyar dolara indi.
Altın fiyatlarındaki gerileme ve yurtiçi bankalarla yapılan swap işlemlerinin azalması, net rezervlerin düşüşünü hızlandırdı. Merkez Bankası’nın döviz satışları da bu süreçte önemli bir etken oldu. Kamu, sert çıkışa karşı döviz piyasasına müdahale ederek TL’yi savunmaya devam etti.
Carry trade girişleri ve etkileri
2023 yılının mart ayındaki yerel seçimler sonrasında carry trade girişleri hızlandı. Türkiye, bu dönemde dünyada en yüksek carry trade getirisi sağlayan ülkeler arasında yer aldı. Mart sonrası carry trade yoluyla ülkeye gelen toplam yatırım miktarı 15-20 milyar dolara ulaştı. Ancak yıl sonu yaklaşırken bu yatırımcılar, elde ettikleri karları realize etmek için TL’den çıkışlarını artırdı.
TL’nin enflasyonla mücadeledeki önemi
Uzmanlar, TL’nin reel değerli kalmasının enflasyonla mücadelede kritik bir araç olduğunu vurguluyor. Nominal faizlerin yüksek tutulması ve Merkez Bankası’nın TL’yi desteklemeye devam etmesi, yatırımcıların TL’ye yönelik güvenini artırdı. Uzmanlar, 2025’in ilk çeyreğine kadar para politikasında gevşeme beklemezken, bu durumun TL’yi destekleyeceği görüşünde.
Uzmanların değerlendirmesi
Bankacılık sektörü kaynakları, döviz piyasasında yaşanan bu hareketin yıl sonu pozisyon değişikliklerinden kaynaklandığını belirtti. Pazartesi günü yaşanan sert çıkış, hem carry trade yatırımcılarının hareketinden hem de diğer yatırımcıların stop pozisyonlarından etkilendi. Ancak bu durumun, genel dengeleri bozacak bir risk yaratmadığı ifade edildi.
Kaynaklara göre, reel değerli TL politikası sürdükçe enflasyon düşmeye devam edecek. Ayrıca Merkez Bankası’nın yüksek rezervleri sayesinde piyasa üzerindeki hakimiyetini koruduğu belirtiliyor.
Kaynak : Şebnem Turhan/Ekonomim
