Türkiye gazetesi yazarı İsa Karakaş, bugünkü köşe yazısında, emeklilik yaşı gelmiş ancak yeterli primi bulunmadığı için aylık bağlanamayan vatandaşlara yönelik önemli hakları kaleme aldı. Karakaş’a göre, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) hem toplu ödeme hem de karşılıksız maaş alternatifi sunuyor.

Toplu para alma hakkı: Yaşlılık toptan ödeme

Emeklilik yaşını doldurduğu hâlde prim gün sayısını tamamlayamayanlar için SGK, “yaşlılık toptan ödeme” imkânı sunuyor. Bu ödeme, SSK veya Bağ-Kur’a bağlı olarak sigortalı çalışan ve işten ayrılan kişiler için geçerli.

Toplu para almak isteyenlerin, SGK'nın tahsis talep ve beyan-taahhüt belgesini doldurarak ikamet ettikleri ildeki SGK müdürlüklerine başvurmaları gerekiyor. Ödeme tutarı, sigortalının ödediği primlerin yıllara göre güncellenmiş değeri esas alınarak hesaplanıyor.

SSK’lılar için hem kendi ödedikleri hem de işverenin ödediği primler dikkate alınıyor. Bağ-Kur’lular içinse sadece kendi ödedikleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri (%20 oranında) esas alınıyor.

Karşılıksız maaş: 65 yaş aylığı

İsa Karakaş, prim gün sayısı hiç olmayan veya çok düşük olan vatandaşların da devlet desteğiyle aylık alabileceğini hatırlatıyor. 65 yaş ve üstü, sosyal güvencesi olmayan, muhtaç durumda bulunan Türk vatandaşlarına Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları üzerinden karşılıksız maaş bağlanıyor.

2025 yılı itibarıyla bu maaş aylık 4.664,18 TL olarak uygulanıyor. Bu tutar, memur maaşlarına yapılan artışlara paralel olarak güncelleniyor.

Başvuru şartları neler?

  • 65 yaşını doldurmuş olmak

  • Türk vatandaşı olmak

  • Emekli olmamak veya SGK’dan gelir/aylık almamak

  • Sosyal Yardımlaşma Vakfı tarafından muhtaç durumda olduğu belirlenmek

Muhtaçlık tespiti yapılırken başvuru sahibinin ve eşinin gelirleri, taşınır-taşınmaz malları ve nafaka yükümlüsü kişiler dikkate alınıyor. Hanede yaşayan diğer bireylerin aldığı yaşlı ve engelli aylıkları bu hesaplamaya dâhil edilmiyor.

Evde bakım parası alanlar da başvurabilir

Evde bakım yardımı alanlar da bu maaştan faydalanabiliyor. Ancak bu kişiler de düzenli olarak sosyal incelemeye tabi tutuluyor. Yılda en az bir kez yapılan sosyal inceleme ile muhtaçlık koşullarının devam edip etmediği kontrol ediliyor. Eğer bu koşullar ortadan kalkarsa maaş kesilebiliyor.

Toplu ödeme ya da maaş hakkı kaçırılmasın

Karakaş yazısında, “Her ay prim ödemiş ancak emekliliğe ulaşamayanlar için SGK’dan toplu ödeme alma imkânı önemli bir kazanımdır. Hiç primi olmayan vatandaşlarımız ise devletten karşılıksız maaş alabilmektedir. Bu hakların bilinmesi ve zamanında başvuru yapılması büyük önem taşımaktadır” ifadelerine yer veriyor.