ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı geniş kapsamlı yeni gümrük vergisi paketi, küresel piyasalarda dalgalanmalara yol açarken teknoloji devi Apple’ı da doğrudan etkiledi. New York Borsası’nda işlem gören Apple hisseleri, seansın açılmasıyla birlikte yüzde 8,5 değer kaybetti.
Piyasa değeri birkaç saat içinde 250 milyar dolar eridi
Apple’ın piyasa değeri, birkaç saatlik süre içinde 3,37 trilyon dolardan 3,12 trilyon dolara düştü. Bu, şirketin yalnızca bir işlem gününde 250 milyar dolardan fazla değer kaybetmesi anlamına geliyor.
Asya üretim zinciri baskı altında
Trump’ın yeni tarifeleri, Apple’ın Çin başta olmak üzere Hindistan, Tayvan ve Vietnam’daki üretim ve tedarik zincirlerini doğrudan etkiliyor. Apple ürünlerinin büyük bölümünü kapsayan bu vergi paketi, şirketin maliyetlerini artırarak üretim süreçlerini zora sokabilir.
Citi analistlerine göre Apple’ın üretiminin yüzde 90’ından fazlası Çin’de gerçekleştiriliyor. ABD’ye yapılan sevkiyatlar, toplamda yüzde 54’e kadar varan yeni gümrük vergilerine tabi olacak. Vietnam ve Hindistan’daki AirPods ve Apple Watch gibi ürünlerin üretimine ise sırasıyla yüzde 46 ve yüzde 26 oranlarında ek vergiler getirilecek.
Tayvan’dan gelen çipler şimdilik muaf
Apple’ın çip tedarikinde büyük oranda bağlı olduğu Tayvan merkezli TSMC tarafından sağlanan yarı iletken ürünler, yeni tarifelerden şimdilik muaf tutuldu. Bu durum, Apple’ın en kritik tedarik zincirlerinden birini korumasına olanak tanıyor.
Arizona’da inşası süren TSMC fabrikasının, Apple ve Nvidia gibi devlerin ABD içindeki üretim hedeflerinin merkezinde yer alması bekleniyor.
AB’den ithal çiplere yüzde 20 vergi gelebilir
Diğer yandan, Avrupa Birliği’nden yapılacak ithalatlara uygulanacak yüzde 20’lik yeni vergi, Apple’ın Hollanda merkezli ASML ile yürüttüğü çip üretim iş birliğini zorlaştırabilir. ASML’nin sağladığı litografi sistemleri, Apple’ın çip teknolojisinde stratejik öneme sahip.
Piyasalarda endişe büyüyor
Trump’ın dış ticaret hamlesi sonrası sadece teknoloji hisselerinde değil, genel olarak küresel borsalarda da sert hareketler gözlemlendi. Uzmanlar, bu gelişmenin ABD-Çin ilişkilerinde yeni bir ticaret gerilimini tetikleyebileceği ve teknoloji devlerinin küresel stratejilerini yeniden gözden geçirmelerine neden olabileceği görüşünde.
