2019'a kadar kira artışları, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üzerinden hesaplanıyordu. Ancak, 2019’dan sonra Tüketici Fiyat Endeksi'ne (TÜFE) dayalı bir hesaplama sistemi uygulanmaya başlandı. 2021 yılı sonunda başlayan enflasyon artışıyla birlikte, 2022 yılında konut kiralarına yüzde 25 sınırı getirildi. Bu sınır Temmuz 2024'te sona erdi ve kiralar yeniden 12 aylık ortalama TÜFE artışına göre belirlenmeye başlandı. Eğer Yİ-ÜFE’ye endeksli hesaplama devam etseydi, ekim ayındaki kira zamları yüzde 33,09 oranında olacakken, TÜFE ile hesaplandığında bu oran yüzde 63,47'ye çıktı.
Kira zam farkı 30 puana ulaştı
TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki fark kiracılar aleyhine genişlemeye devam etti. Temmuz ayında fark 24,56 puan olurken, eylül ayında bu fark 30,38 puana kadar yükseldi. TÜFE’ye göre yapılan artışlar, Yİ-ÜFE’ye göre çok daha yüksek seviyelere çıktı. Örneğin, temmuzda 10.000 TL olan bir evin kirası TÜFE ile 16.507 TL olurken, Yİ-ÜFE’ye göre belirlenmiş olsaydı bu rakam 15.009 TL olacaktı. Bu fark, ekim ayında 10.000 TL’lik kira için 3.038 TL'lik bir fark yaratıyor.
Yİ-ÜFE kiracılar ve ev sahipleri için daha dengeli
Uzmanlar, 12 aylık ortalama Yİ-ÜFE’nin, kiracılar ve ev sahipleri için daha dengeli bir artış sağladığını belirtiyor. Yİ-ÜFE’nin aylık bazda yüksek değişim gösterse de, 12 aylık ortalaması TÜFE’ye kıyasla daha az oynaklık sergiliyor. Mayıs ayında yüzde 57,68 olan Yİ-ÜFE, eylül ayında yüzde 33,09’a kadar geriledi. Eğer kira artışları Yİ-ÜFE’ye endeksli olsaydı, kiracılar daha az zamla karşılaşacaktı.