Bağ-Kur kapsamındaki milyonlarca vatandaşın merakla beklediği prim indirimi yeniden gündeme geldi. Edinilen bilgilere göre, prim gün sayısında indirime gidilmesini öngören yasal düzenlemenin önümüzdeki dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulması bekleniyor. Düzenleme hayata geçerse, Bağ-Kur’lular için erken emeklilik yolu açılacak.
Prim gün şartlarında kurumlar arasında fark var
2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı çatısı altında birleşerek Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) oluşturuldu. Ancak prim gün sayısı gibi bazı uygulamalarda kurumlar arası farklılıklar hâlâ devam ediyor. Bu farkların başında, Bağ-Kur'lular için uygulanan 9 bin günlük prim şartı geliyor.
Yeni düzenleme kimleri kapsıyor?
Hazırlanması beklenen düzenlemenin ilk etapta küçük esnaf ve çiftçileri kapsayacağı bildirildi. Basit usulde vergilendirilen, bakkal, terzi, kasap ve berber gibi 10 kişiden az işçi çalıştıran işletmelerin yanı sıra, tarımsal faaliyet gösteren çiftçiler de kapsamda yer alacak. Ancak kesin çerçeve, yasanın TBMM’ye sunulmasıyla netleşecek.
Prim indirimi nasıl uygulanacak?
Düzenleme ile Bağ-Kur’lular için gerekli olan prim gün sayısının 9 binden 7.200 güne düşürülmesi planlanıyor. Böylece prim gün şartını tamamlayan sigortalılar, yaş şartını da yerine getirdikleri takdirde 5 yıl daha erken emekli olabilecek.
Geçmiş prim borcu olanlar ne yapacak?
Daha önce Bağ-Kur kapsamında çalışmış ancak prim borcu nedeniyle hizmet süresi dondurulmuş kişiler, eksik günlerini “ihya” yöntemiyle yeniden kazanabilecek. Bu kişilerin, geçmişte silinen primlerini ödemeleri hâlinde bu süreler emeklilik hesabına dahil edilecek.
EYT'liler düzenlemeden faydalanabilecek mi?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamındaki Bağ-Kur'lular için de bu düzenleme avantaj sağlayabilir. İlk sigorta girişi 8 Eylül 1999 öncesine dayanan EYT’liler, prim gün sayısı 7.200’e indirildiğinde yaş şartı aranmaksızın emekli olabilecek.
Kurum karışıklığı yaşayanlara mevcut kural geçerli
SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda farklı dönemlerde çalışmış kişilerin hangi kurumdan emekli olacağı, son 7 yıllık hizmet süresine göre belirleniyor. Bu kapsamda en az 3,5 yıl (1.261 gün) çalışılan kurum, emeklilik şartlarını belirliyor. Yeni düzenleme bu kuralı değiştirmeyecek.
Emeklilik için başvuru gerekecek mi?
Prim indirimi düzenlemesi yürürlüğe girdiğinde, sistem 9 bin yerine 7.200 prim gününü baz alacak. Ancak emeklilik başvurusu için yaş şartının da tamamlanmış olması gerekecek. Bu noktada SGK’nın mevcut başvuru süreci geçerliliğini koruyacak.
50’den az çalışanı olan işyerleri için yeni zorunluluk
İşyeri hekimi ve uzman görevlendirme şartı başladı
1 Ocak 2025 itibarıyla 50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli sınıftaki işyerleri için işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme zorunluluğu yürürlüğe girdi. Bu kapsamda berber, manav, avukatlık bürosu ve kapıcılı apartmanlar da dahil olmak üzere tüm işyerleri uygulamadan sorumlu olacak.
Zorunluluğa uymayanlara yüksek ceza uygulanacak
Yasal yükümlülükleri yerine getirmeyen işyerlerine idari para cezası kesilecek. Uzman görevlendirmeyen işverene 88 bin 663 TL, hekim görevlendirmeyenlere ise aynı miktarda ceza uygulanacak. İki zorunluluğu birden yerine getirmeyen işletmelerin toplam cezası 177 bin 326 TL’yi bulabilecek.
Alternatif çözümler mümkün
İşverenler bu zorunluluğu doğrudan dışarıdan hizmet alarak yerine getirebileceği gibi, kendileri eğitim alarak sertifika sahibi olabilir veya çalışanlardan birini görevlendirebilir.
