Avrupa genelinde artan ekonomik belirsizlik, jeopolitik tansiyonlar ve özellikle Çin kaynaklı rekabetin etkisiyle birçok sektör daralmaya giderken, işten çıkarmalar hız kazandı. Özellikle otomotiv, finans, teknoloji ve mühendislik sektörlerinde yaşanan bu gelişmeler, Avrupa iş gücü piyasasında ciddi bir dönüşüme işaret ediyor.
Avrupa Birliği (AB) verilerine göre, 2008-2023 döneminde bölgede 2,3 milyon imalat sektörü istihdamı kaybedildi. Bu kaybın yaklaşık 1 milyonu ise yalnızca 2019’dan bu yana gerçekleşti. Gerçek işsizlik rakamlarının, kısa vadeli sözleşmeler ve azaltılmış çalışma süreleri nedeniyle resmi verilerin ötesine geçerek 4,3 milyona ulaşabileceği tahmin ediliyor.
Sendikalardan moratoryum çağrısı
Avrupa'daki işçi sendikaları, bu tabloya karşı, zorunlu işten çıkarmalara geçici bir durdurma getirilmesini talep ediyor. Sendikalar, sanayi politikalarının eksikliği nedeniyle krizin daha da derinleştiğini savunuyor.
Otomotiv sektöründe ciddi daralma
Alman otomobil üreticisi Audi, 17 Mart’ta Almanya’da 2029’a kadar 7 bin 500 kişinin işine son verileceğini açıkladı. Ana şirket Volkswagen, Aralık 2024’te 35 bin kişilik bir işten çıkarma planını devreye alırken, yazılım birimi Cariad’da bu yıl sonuna kadar 1600 kişilik bir azaltım planlıyor. Porsche, 3 bin 900 kişiyi işten çıkarma kararı alırken, Schaeffler 4 bin 700, Continental ise Ar-Ge biriminde 3 bin kişilik işten çıkarmaya gidiyor. Bosch da dünya genelinde 5 bin 500 kişinin işine son verirken, Mercedes-Benz ise iş gücünü azaltma sinyali verdi. Renault, Fransa’daki bir fabrikada 300 kişilik bir küçülme açıkladı.
Bankacılık sektöründe de tablo olumsuz
Commerzbank, çoğunluğu Almanya’da olmak üzere 2028’e kadar 3 bin 900 kişinin işine son vereceğini bildirdi. Banco Santander’in İngiltere kolu, yeni şube kapanışlarının 750 kişilik bir iş kaybı yaratabileceğini duyurdu. Deutsche Bank, bu yıl 2 bin kişiyi daha işten çıkaracak.
mühendislik ve sanayide kesintiler genişliyor
Siemens, 2027’ye kadar otomasyon alanı başta olmak üzere 6 binden fazla kişiyi işten çıkarma kararı aldı. ThyssenKrupp ise toplam 11 bin kişiyi etkileyecek şekilde hem çelik hem otomotiv birimlerinde küçülmeye gidiyor.
Perakende ve diğer sektörlerde küçülme
Puma dünya genelinde 500 kişilik bir küçülme planlıyor. İngiliz perakende zincirleri Tesco ve Sainsbury’s sırasıyla 400 ve 3 binden fazla kişiyi işten çıkaracak.
Diğer yandan Akzonobel 2 bin 200, Arkema ise 154 kişiyi işten çıkaracak. BioNTech, 2027’ye kadar en fazla 1350 pozisyonu azaltmayı planlıyor. DHL, 2025 boyunca Almanya’da 8 bin kişilik bir iş gücü azaltımına gidecek.
Enerji şirketi bp, toplam iş gücünün yüzde 5’ine karşılık gelen 4 bin 700 kişiyi işten çıkaracağını bildirirken, Neste 600, Tele2 600 ve UPM 462 kişilik işten çıkarma kararı aldı.
Ekonomik baskı geniş çaplı istihdam krizini tetikliyor
Avrupa genelinde şirketlerin maliyet düşürme, verimlilik artırma ve rekabet gücünü koruma çabaları kapsamında aldığı bu kararlar, iş gücü piyasasında köklü değişimlerin sinyallerini veriyor. Uzmanlar, belirsizlik ortamının devam etmesi durumunda işten çıkarma dalgasının daha da genişleyebileceğini belirtiyor.
