2021 sonrası hızla yükselen enflasyon, Türkiye'de gelir dağılımını olumsuz etkiledi. TÜİK'in açıkladığı 2023 verilerine göre, Türkiye’nin Gini katsayısı 0,44'e yükseldi.
Bu katsayı, 1’e yaklaştıkça gelir eşitsizliği artarken, 0’a yaklaştıkça dağılımın daha adil olduğunu gösteriyor. Türkiye'deki bu artış, ülke ekonomisinin büyümesine rağmen gelir dağılımında adaletin sağlanamadığını ortaya koyuyor.
Zengin ve yoksul arasındaki gelir uçurumu derinleşti
En zengin yüzde 10’luk kesimin, en yoksul yüzde 10’luk kesime göre gelir oranında fark açıldı. Aynı zamanda, en yüksek gelir elde eden yüzde 20'lik dilimin, en düşük geliri alan yüzde 20'lik dilime göre gelir oranında da bir artış kaydedildi.
Türkiye'nin dünya sıralamasındaki yeri
Gelir dağılımında adaletin ölçütü olarak kabul edilen Palma rasyosu da Türkiye'nin gelir eşitsizliğinin dünya genelinde kötü bir konumda olduğunu gösteriyor. Bu orana göre Türkiye, Kosta Rika’nın ardından gelir dağılımında en kötü ikinci ülke oldu. Seçili ülkeler arasında ise, Brezilya'dan sonra en bozuk gelir dağılımına sahip ülke olarak sıralandı.
Palma rasyosu nedir?
Palma rasyosu, toplumun en zengin yüzde 10’luk kesiminin gelirinin, en yoksul yüzde 40’lık kesimin gelirine oranını ifade eder. Bu ölçüm, gelir eşitsizliğinin özellikle toplumun uç kesimlerini nasıl etkilediğini vurgulayarak, Gini katsayısına alternatif olarak kullanılıyor.
Enflasyon ve gelir adaleti ilişkisi
TÜİK verileri, Türkiye'de enflasyonun artışıyla birlikte Gini katsayısında da bir yükseliş olduğunu gösteriyor. Bu paralel seyir, gelir dağılımında adaletsizliği derinleştiriyor.
