Avrupa Birliği'nin savunma sanayisini güçlendirmek ve ortak projeler geliştirmek için hazırladığı Avrupa Savunma Yatırım Planı (EDIP) tüzüğünde önemli bir gelişme yaşandı. Fransa, AB bütçesinden üye olmayan ülkelerin savunma ürünlerine harcama yapılmasını sağlayan öneriye yeşil ışık yaktı. Bu karar, Türkiye'nin de yer alabileceği projelere olanak tanıyor.
AB'nin yeni stratejisi
EDIP, AB'nin yerli savunma sanayisini güçlendirmeyi hedefleyen bir yol haritası sunuyor. 2025-2027 yılları arasında 1,5 milyar euro bütçe ayrılan plan, üye olmayan ülkelerden alımlara da izin veriyor. Uzmanlar, ABD, İngiltere, İsrail ve Türkiye gibi ülkelerin bu düzenlemelerle AB projelerinde yer alma şansı bulacağını belirtiyor.
Türkiye için fırsat kapısı
Fransa'nın tutum değişikliği, özellikle Türkiye için olumlu karşılandı. Berlin merkezli Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi'nden (CATS) Jens Bastian, "Bu tür bir uzlaşma Türkiye'yi dışlamıyor ve önemli işbirliklerinin önünü açıyor. Ancak süreç henüz tamamlanmadı" ifadelerini kullandı.
Avrupa Komşuluk Konseyi (ENC) Direktörü Samuel Doveri Vesterbye ise, "Fransa'nın daha önceki katı tutumu değişti. Bu, Türkiye için iyi bir gelişme" dedi. Ancak AB, Türkiye'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlara uyum göstermesi ve Yunanistan ile ilişkileri normalleştirmesi gibi şartları ön planda tutuyor.
AB-Türkiye savunma işbirliği
Türkiye'nin insansız hava araçları ve düşük maliyetli üretim kapasitesi, Avrupa ülkeleri için cazip bir fırsat oluşturuyor. Alman hükümeti, uzun süre askıya aldığı savunma ihracatını yeniden başlattı ve Eurofighter savaş uçaklarıyla ilgili teknik görüşmelere onay verdi.
CATS uzmanlarından Jens Bastian, "Türkiye'nin NATO'daki stratejik rolü ve savunma sanayisindeki yenilikçi yaklaşımı, AB ile işbirliği için büyük önem taşıyor" dedi.
Savunma bütçesi artıyor
AB'nin EDIP kapsamında ayrılan bütçesinin 2025-2027 döneminde artırılması bekleniyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, önümüzdeki on yıl için toplam 500 milyar euro savunma yatırımı yapılması gerektiğini vurguladı.
