ABD Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı yeni vergi kararnamesi, küresel ticaret dengelerini sarsarken Türkiye ekonomisinde hem fırsat hem de risk unsurlarını beraberinde getiriyor. Kararnameyle ABD, dış ticaret açığını azaltmak ve sanayisini canlandırmak için birçok ülkeden ithal edilen ürünlere ek gümrük tarifeleri uygulamaya başladı.
Türkiye ise bu tarifelerde yüzde 10’luk düşük vergi diliminde yer alıyor. Bu durum, Türkiye’den yapılan ihracat için avantaj yaratırken, bazı sektörlerde ek vergi endişeleri gündeme geliyor.
Bazı sektörlerde fırsat kapıları aralanıyor
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay’a göre, hazır giyim sektörü için önemli bir fırsat söz konusu. Narbay, ABD’ye ihracatta 5 milyar dolarlık ek potansiyel yaratılabileceğini ve 145 bin kişilik ilave istihdam sağlanabileceğini belirtti.
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten ise, İtalyan üreticilerin Türkiye’de işbirliklerine başlayabileceğini ve ABD’ye Türkiye üzerinden ihracat yapabileceklerini ifade etti. Çin, Vietnam ve Portekiz gibi ülkelerin yüksek vergiye tabi tutulması Türkiye’ye bu alanda stratejik bir avantaj sunabilir.
Fason üretim riski: Marka değerine zarar verebilir
Ancak bazı sektör temsilcileri, Türkiye’nin bu süreçte sadece “fason üretici” konumuna itilebileceği uyarısında bulunuyor. Mobilya üreticisi Art Design’ın Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Terzi, Türkiye’nin sadece düşük maliyetli üretim üssü olarak görülmesi halinde “Türk mobilyası” markasının zarar görebileceğini söyledi. Terzi, katma değerli üretime odaklanılması gerektiğini vurguladı.
İhracatçı birliklerinden diplomatik adım çağrısı
İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Güven Karaca, ABD’nin özellikle dış ticaret açığı verdiği sektörlerde yeni vergi hamleleri yapabileceğini belirterek, “Deri konfeksiyon gibi sektörler için ciddi tehdit söz konusu. Aktif diplomatik temaslarla ABD’nin hedef listesine girmemeliyiz” uyarısında bulundu.
Doğrudan yatırımlar için fırsat doğabilir
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, mevcut tarife düzeninin Türkiye’ye pozitif ayrışma avantajı sunduğunu ifade etti. Yüksek vergi uygulanan Avrupa ve Uzakdoğu’daki firmaların Türkiye’de yatırım yaparak ABD pazarına girmeyi düşünebileceğini vurguladı.
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği Başkanı Orhan Aydın da, ABD’ye ihracatın artırılması için iş dünyasının organize olması gerektiğini, fuar ve tanıtım faaliyetlerinin hızlandırılması gerektiğini söyledi.
İhracat hedefi 100 milyar dolar
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türkiye ile ABD arasındaki ticaret hacmi 2024 yılında yüzde 4,7 artışla 35,2 milyar dolara ulaştı. Türkiye, ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret hedefi doğrultusunda çalışmalarını sürdürüyor. Bu hedef, 2018 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Donald Trump’ın görüşmesiyle gündeme gelmişti.
Mobilya sektörü gözünü ABD’ye çevirdi
ABD’ye mobilya ihracatında henüz istenilen seviyeye ulaşılamadığını belirten Albox Yönetim Kurulu Başkanı Olgun Sağlam, “ABD'nin 90 milyar doları aşan mobilya ithalatı içinde Türkiye’nin payı sadece yüzde 1,3 seviyesinde. Bu oranın artırılması için pazara yönelik özel stratejiler geliştirmeliyiz” dedi.
Yeni rekabet koşulları için hazırlık çağrısı
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, yeni tarifelerin küresel ticaret sistemini köklü biçimde değiştireceğini vurgulayarak, “Ezber bozan bir tablo ile karşı karşıyayız. Türkiye, yeni rekabet koşullarına hazırlıklı olmalı” ifadelerini kullandı.
Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Gürkan Yıldırım da, Türkiye’nin Çin ve AB’ye uygulanan yüksek vergiler sayesinde alternatif bir tedarikçi olarak öne çıkabileceğini ve üretim kaymalarından fayda sağlayabileceğini belirtti.
