Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş, bugünkü köşe yazısında Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) meslek hastalığına dayalı emeklilik uygulamalarına dikkat çekti. Karakaş, 2025 yılının ilk aylarında vergi indirimiyle emeklilik sisteminde yaşanan değişiklikler nedeniyle oluşan tepkilere işaret ederken, SGK’nın meslek hastalıklarına bağlı olarak sunduğu emeklilik imkânlarının birçok kişi için yeni bir alternatif oluşturduğunu vurguladı.
Yaş, prim ve sigortalılık süresi şartı yok
Karakaş, mesleki hastalıklara dayalı emekliliğin, klasik yöntemlerin aksine çok daha kolay ve hızlı olduğunu belirterek, bu sistemde yaş, prim günü ya da sigortalılık süresi gibi temel şartların aranmadığını ifade etti. Emeklilik hakkı için tek kriterin, SGK’nın ilgili hastalığı doğrudan yapılan işle ilişkilendirerek meslek hastalığı olarak tanıması olduğunu vurguladı.
SGK’nın tanımına göre meslek hastalığı nedir?
SGK mevzuatına göre meslek hastalığı; sigortalının yaptığı iş nedeniyle maruz kaldığı etkenler sonucu ortaya çıkan geçici veya kalıcı rahatsızlıkları kapsıyor. Bu hastalıklar, bedensel ya da ruhsal olabilir ve çalışma koşullarıyla doğrudan ilişkilendirilmelidir.
Bir hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi için şu şartların birlikte sağlanması gerekiyor:
-
Sigortalı olunması
-
Hastalığın yürütülen işle ilişkilendirilmesi
-
SGK Sağlık Kurulu tarafından onaylanması
-
İlgili yönetmelikte yer alması ve yükümlülük/maruziyet sürelerinin karşılanması
Hangi hastalıklar kapsama giriyor?
SGK’nın meslek hastalıkları listesi beş ana grupta toplanıyor:
-
A Grubu: Kimyasal maddelerle olan hastalıklar
-
B Grubu: Cilt hastalıkları
-
C Grubu: Solunum sistemi hastalıkları (örneğin pnömokonyoz)
-
D Grubu: Bulaşıcı meslek hastalıkları
-
E Grubu: Fiziksel etkenlere bağlı hastalıklar (gürültü, radyasyon vb.)
Karakaş, bu listeye giren hastalıkların işyeri ortamıyla ilişkisi klinik ve laboratuvar testleriyle kanıtlandığında, kişinin kaç yaşında olduğuna bakılmaksızın SGK tarafından doğrudan emekli aylığı bağlandığını belirtti.
Listede olmayan hastalıklarda da emeklilik mümkün
SGK’nın listesinde yer almayan bazı hastalıklar için de Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nun onayıyla meslek hastalığı kabulü yapılabiliyor. Karakaş, özellikle maruziyet süresi geçmiş olsa bile, işyeri incelemeleri sonucu hastalığın işle doğrudan ilişkili olduğunun belgelenmesi hâlinde SGK’nın emeklilik hakkı tanıdığını aktardı.
Tazminat hakkı da doğuyor
Meslek hastalığı tanısı alan sigortalılar, yalnızca SGK’dan gelir bağlanmakla kalmıyor; aynı zamanda işverenlerine karşı maddi ve manevi tazminat davası açma hakkına da sahip oluyor. Karakaş, açılan davaların çoğunda çalışan lehine karar çıktığını da köşe yazısında not etti.
Vergi indirimiyle emeklilik geri çekildi
İsa Karakaş yazısında ayrıca, 2025 yılı itibarıyla engellilere yönelik vergi indirimiyle emeklilik uygulamasının sona erdirilmesinin kamuoyunda büyük tepki yarattığını hatırlatarak, buna karşın meslek hastalığı temelli emekliliğin giderek daha fazla öne çıktığını belirtti.