ABD, Çin merkezli bulut bilişim ve veri teknolojisi şirketi Inspur Group’un altı yan kuruluşunu ve toplamda 80’e yakın yabancı kurumu ihracat kısıtlamalarına tabi listeye eklediğini Salı günü açıkladı. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, söz konusu kuruluşlar Çin ordusu için süper bilgisayar sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağladıkları gerekçesiyle listeye dahil edildi.
Kısıtlamalar Tayvan ve diğer ülkelere de uzanıyor
İhracat yasağına tabi tutulan kuruluşların 50’den fazlası Çin’de bulunurken, geri kalanlar Tayvan, İran, Pakistan, Güney Afrika ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde faaliyet gösteriyor. Inspur’un listelenen altı biriminin beşi Çin'de, biri ise Tayvan’da yer alıyor. Şirketin ana kuruluşu olan Inspur Group ise daha önce, 2023 yılında listeye eklenmişti.
ABD: “Teknolojimizin kötüye kullanılmasına izin vermeyeceğiz”
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick yaptığı açıklamada, “Düşmanların Amerikan teknolojisini kendi ordularını güçlendirmek ve Amerikan yaşamlarını tehdit etmek için kullanmalarına izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı. Bakanlık, bu adımla Çin’in yüksek performanslı bilgi işlem, kuantum teknolojisi ve gelişmiş yapay zeka alanlarındaki ilerlemesini yavaşlatmayı amaçladığını belirtti.
Çin’den sert tepki: “ABD siyasallaştırmayı durdurmalı”
Çin’in Washington Büyükelçiliği ise karara sert tepki göstererek, “ABD’nin bu tür önlemleri bir silah gibi kullanarak ticaret ve teknolojiyi siyasallaştırmasına şiddetle karşı çıkıyoruz” açıklamasını yaptı. Pekin yönetimi, bu tür adımların uluslararası ticaret kurallarına aykırı olduğunu savundu.
İran, Rusya ve diğer alanlara yönelik sınırlamalar da genişliyor
Kısıtlamalar yalnızca Çin ile sınırlı değil. ABD ayrıca İran’ın insansız hava araçları (İHA), balistik füze programı ve nükleer faaliyetlerine ilişkin çalışmalarına destek sağlayan kurumları da hedef aldı. ABD yönetimi, bu tür şirketleri listeye ekleyerek ulusal güvenlik ve dış politika gerekçeleriyle ihracatı sınırlandırabiliyor.
ABD, Çin’in yapay zeka ve süper bilgisayar altyapısını hedefliyor
Ticaret Bakanlığı yetkilisi Jeffrey Kessler, listeye alınan şirketlerin ABD teknolojisini hipersonik füzeler, askeri uçak eğitimi ve İHA sistemleri gibi alanlarda “kötüye kullanabileceğini” ifade etti. Bakanlık ayrıca, Çin’in yapay zeka projelerinde kilit rol oynayan ve yasaklı kuruluşlara tedarik sağlayan firmaları da listeye ekledi. Bunlar arasında teknoloji devi Huawei’nin bazı tedarikçileri de bulunuyor.
Sogon örneği: Orduya süper bilgisayar sağlayan ağlar izleniyor
ABD, daha önce de benzer şekilde, 2019 yılında Çinli bilgisayar sunucusu üreticisi Sogon’u ordu destekli süper bilgisayar projelerine katkı sağladığı gerekçesiyle listeye almıştı. Aynı gerekçeyle Inspur’un birimleri de şimdi benzer kısıtlamalara tabi tutuluyor.
Şirketlerden henüz açıklama gelmedi
İhracat kısıtlamalarına giren şirketlerin birçoğuna ulaşılmaya çalışıldığı, ancak şu ana kadar Inspur Group dahil herhangi bir kurumdan resmi bir yanıt alınamadığı bildirildi.