Avrupa Birliği (AB), tarihinde ilk kez savunma konulu bir zirve toplantısı düzenliyor. AB Konseyi Başkanı Antonio Costa'nın liderliğinde Brüksel'deki Egmont Sarayı'nda yapılacak olan zirvede, AB üyesi 27 ülkenin liderleri Avrupa'nın savunma sorumluluğunu nasıl artırabileceğini tartışacak.
Toplantının karar alma yetkisi bulunmasa da, haziran ayında yapılacak daha kapsamlı savunma zirvesi için önemli bir zemin oluşturması bekleniyor.
NATO ve İngiltere de masada
Zirvenin bir bölümüne NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer da katılacak. Bu durum, AB'nin NATO ile daha yakın savunma işbirliği hedeflediğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
AB'nin savunma stratejisi: "Beyaz Kitap" yolda
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yeni dönemde savunmaya öncelik vereceklerini belirterek, ilk 100 gün içinde savunmaya dair bir "beyaz kitap" hazırlayacaklarını duyurmuştu. Bu belge, Avrupa'nın savunma kapasitesini, endüstriyel rekabet gücünü ve yatırım ihtiyaçlarını ele alacak.
Savunmadan sorumlu Litvanyalı siyasetçi Andrius Kubilius ile AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ın birlikte hazırladığı taslak, özellikle Rusya’dan gelen tehditlere karşı savunma entegrasyonunu güçlendirmeye odaklanıyor.
Gündemde neler var?
Zirvede şu başlıklar öne çıkıyor:
-
Avrupa hava savunma sistemlerinin güçlendirilmesi
-
Siber savunma kapasitelerinin artırılması
-
Savunma harcamalarının artırılması
-
NATO ile daha güçlü işbirliği
-
Savunma tedarikinde dışa bağımlılığın azaltılması
Trump’ın "yüzde 5" savunma harcaması talebi endişe yaratıyor
Zirve, ABD'deki seçim süreciyle de yakından bağlantılı. Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi halinde Avrupalı müttefiklere savunma harcamalarını artırmaları yönünde baskı yapması bekleniyor. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin bu konudaki tutumu da zirvede merakla takip edilecek.
Mevcut durumda AB ülkeleri GSYİH’lerinin ortalama yüzde 2’sini savunmaya ayırıyor. Ancak bu oranın artırılması gerektiği yönünde güçlü bir görüş birliği bulunuyor.
AB-NATO-Türkiye ilişkileri de gündemde
Zirvede AB üyesi olmayan NATO ülkeleriyle, özellikle Türkiye ile işbirliği konularının da ele alınması bekleniyor. İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in davet edilmesi, AB’nin NATO dışı Avrupalı ortaklarla daha yakın işbirliği hedeflediğini gösteriyor.
