Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kredi kartı azami akdi faizlerinde bakiyeye göre farklılaşmaya giderek, bireylerin kredi kartı borçluluğunu azaltmayı hedefliyor. BDDK'nin geciken kredi kartları için yapılandırma programı açıklaması ise mevcut borçlu bireylerin bu politikadan daha az etkilenmesini sağlıyor.
Kredi Kartı Bakiyelerinde Hızlı Büyüme
TCMB'nin analizine göre, bireysel kredi kartları bakiyeleri, diğer bireysel kredi türlerine göre daha hızlı bir büyüme gösteriyor. Analizde, bireysel kredi kartları bakiyesinin geçen yıl yüzde 180’e kadar yükseldiği ve bu büyümede talep kaynaklı faktörlerin yanı sıra kredi kartının yaygın kullanımının da etkili olduğu belirtiliyor.
Kredi Kartı Borçları Büyük Ölçüde Az Kullanıcıda Yoğunlaşıyor
Analizde, 28 milyon aktif kredi kartı kullanıcısının yarısının 25 bin liranın altında borç bakiyesine sahip olduğu vurgulanıyor. Bununla birlikte, 150 bin liranın üzerinde borcu bulunan kullanıcıların toplam içindeki payı yüzde 9 olmasına rağmen, bu grubun toplam bireysel kredi kartları tutarı içindeki payının yüzde 50'yi aştığı görülüyor.
Akdi Faizlerdeki Farklılaşma ve Borçlanmaya Etkisi
TCMB'nin analizinde, bireysel kredi kartlarının hanehalkı tarafından yaygın olarak kullanılması ve aylık harcamalardaki dalgalanmayı yumuşatması nedeniyle azami akdi faizin diğer kredi türlerine göre daha düşük tutulduğu ifade ediliyor. Ancak yüksek bakiyeli gruplarda kredi kartı borçlanma davranışının daha yaygın olduğu, düşük bakiye gruplarında ise bu davranışın daha sınırlı olduğu görülüyor. Bu nedenle, yüksek bakiye gruplarının kredilendirme motivasyonunu azaltacak düzenlemeler önem taşıyor.
Gelir Profilleriyle Kredi Kartı Borçları Arasındaki İlişki
Analiz, bireylerin gelir profilleriyle kredi kartı borçlarının büyük ölçüde uyumlu olduğunu gösteriyor. Gelir düzeyi arttıkça bireysel kredi kartları bakiyeleri de yükseliyor ve yüksek bireysel kredi kartı bakiyeleri, aylık brüt gelir dağılımının üst dilimlerinde yoğunlaşıyor. TCMB’nin aldığı bu adımın, yüksek gelirli bireylerin kredi kartı bakiyelerinin büyümesini sınırlaması bekleniyor.
Dezenflasyon Süreci ve Kurumlar Arası Eş Güdüm
Sonuç olarak, TCMB'nin kredi kartı azami akdi faizlerinde bakiyeye göre farklılaşmaya gitmesi, kredi kartı borçluluğunu azaltmaya yönelik bir adım olarak görülüyor. BDDK'nin geciken kredi kartları için yapılandırma programı ise borçlu bireylerin bu süreçten daha az etkilenmesini amaçlıyor. Kurumlar arası eş güdümle alınan bu makroihtiyati tedbirler, dezenflasyon sürecini desteklemeyi hedefliyor.