Sarımsak fiyatları son aylarda hızla yükselerek 400 liraya kadar çıktı. Uzmanlar, fiyat artışının temel nedenleri olarak üretimdeki azalma, işçi maliyetlerindeki yükseliş ve ithalat ihtiyacını gösteriyor.
Üretim Düşük, Maliyetler Yüksek
Geçtiğimiz yıl temmuz ayında 200 liraya kadar çıkan sarımsak, bugün 400 lira seviyesine ulaşarak zam şampiyonu oldu. Yerel marketlerde kuşbaşı etin 399 liraya satılmasıyla birlikte sarımsak, yerel marketlerde fiyatı 399 TL'ye sabitlenen et fiyatlarını geride bıraktı. Üreticiler, ekim alanlarının azalması, düşük verim ve artan maliyetlerin fiyatları tırmandırdığını belirtiyor.
Zonguldak’ta sarımsak üretimi yapan Erdoğan Uzunlar, fiyatların daha da artabileceğini vurgulayarak, “Maliyetler yüksek olduğu için çiftçiler yeterince ekim yapmıyor. Kış şartlarının beklendiği gibi geçmemesi ve nisan yağmurlarının yetersiz kalması da üretimi olumsuz etkiledi. Makineyle dikimden verim alamadığımız için elle dikmek zorunda kaldık, bu da işçilik maliyetlerini artırıyor” dedi.
İşçi Yevmiyeleri Üreticiyi Zorluyor
Tarım sektöründe işçi bulma sıkıntısı büyürken, yevmiyeler de hızla yükseldi. Uzunlar, “Şu an işçi günlük en az 1.000 lira ücret alıyor. Bunun yanında kahvaltı, öğle yemeği ve diğer masraflar da eklenince maliyet iyice artıyor. Üstelik sarımsak yılda sadece bir kez hasat edilen bir ürün, bu yüzden fiyat artışını dengelemek zorlaşıyor” ifadelerini kullandı.
Çin’den İthalat Artabilir
Türkiye’de yıllık sarımsak üretimi 120-140 bin ton civarında kalırken, tüketim 150-170 bin tona ulaşıyor. Aradaki fark ise ithalatla kapatılıyor. Uzmanlar, fiyat artışını kontrol altına almak için Çin’den yapılan ithalatın artırılabileceğini belirtiyor. Dünyanın en büyük kuru sarımsak üreticisi olan Çin, Türkiye’nin de en büyük tedarikçisi konumunda.
Vatandaş Kilo ile Değil, Tane ile Alıyor
Sarımsak fiyatları kaliteye göre 250 ile 400 lira arasında değişirken, pazar ve market fiyatları arasında büyük bir fark bulunmuyor. Pazarcılar, geçen yıl 100 lira olan sarımsağın fiyatının iki ay içinde 350 liraya kadar çıktığını belirterek, “Vatandaş artık kilo ile değil, tane ile satın alıyor” diyor.
Türkiye’de sarımsak üretiminin yüzde 20’sini Zonguldak tek başına karşılarken, üretim ve tüketim arasındaki farkın ithalatla kapatılması fiyatların seyrini belirlemeye devam edecek.
