Sanayi üretimi, kasım ve aralıktaki toparlanmanın ardından ocakta yeniden gerileme gösterdi. TÜİK’in açıkladığı verilere göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ocakta aylık bazda yüzde 2,3 düştü. Yıllık bazda ise yalnızca yüzde 1,2’lik düşük bir artış kaydedildi. Dünya gazetesi yazarı Nakir Bakır, bu durumun sanayideki büyüme ivmesini nasıl etkileyebileceğini değerlendirdi.
Sanayide Yavaşlama Sinyalleri
Parasal sıkılaştırma süreciyle frene basan sanayi üretimi, faiz indirimlerinin başlamasıyla kasım ve aralık aylarında yeniden ivme kazanmıştı. Kasımda aylık bazda yüzde 2,9, aralıkta ise yüzde 5 oranında artış kaydedilmişti. Ancak ocakta yaşanan düşüş, sanayideki toparlanmanın sürdürülebilirliği konusunda soru işaretleri yarattı.
Nakir Bakır’a göre, ocak ayındaki yavaşlama iki şekilde yorumlanabilir: Birincisi, kasım ve aralıkta yaşanan yüksek üretim artışlarının bir düzeltmesi olabilir. İkincisi ise, sanayide yeni bir yavaşlama trendinin başlangıcını işaret edebilir.
Sanayinin Geleceği: Fren Eğilimi Sürecek Mi?
Ocak aylarında sanayi üretiminin genellikle düşük seyrettiğine dikkat çeken Bakır, şubat ve mart verilerinin kritik olacağını belirtiyor. Faiz indirimi sürecinin devam etmesi halinde sanayi üretiminin tekrar toparlanması beklenebilir. Ancak Avrupa’daki ekonomik sıkıntılar, değerli TL’nin ihracat üzerindeki etkisi ve küresel ticaret savaşları sanayi sektörü için risk oluşturuyor.
Sektörel Bazda Üretim Değişimleri
Sanayi üretimindeki düşüş, sektörler bazında farklı etkiler yarattı. Aralık ayında rekor artış gösteren bilgisayar, elektronik ve optik ürünler imalatı ile diğer ulaşım araçları sektörleri, ocakta sert düşüşler kaydetti. Bilgisayar üretimi yüzde 11,5, ulaşım araçları üretimi yüzde 34,9 geriledi.
Buna karşılık, diğer metalik olmayan mineraller yüzde 8,3, rafine petrol ürünleri yüzde 8,2 ve kayıtlı medya basımı yüzde 5,2 oranında üretim artışı gösterdi.
Yıllık bazda ise bilgisayar üretimi yüzde 16,6, makine ve ekipman onarımı yüzde 16,3 arttı. En fazla üretim kaybı ise motorlu kara taşıtları sektöründe yaşandı.
Sanayi Üretimindeki En Büyük Etki İmalattan Geldi
Sanayi üretiminin lokomotifi olan imalat sanayiinde üretim ocakta yüzde 3 düşüş gösterdi. Bu durum, toplam sanayi üretiminde negatif bir etki yarattı. Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü ise yüzde 7,5’lik artışla 12 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Teknoloji Odaklı Üretimde Sert Gerileme
Aralık ayında yüzde 51,6 oranında artış kaydeden yüksek teknolojili ürünlerin üretimi, ocakta yüzde 30,7 oranında düştü. Nakir Bakır’a göre, bu durum teknoloji yoğun sektörlerde üretim dalgalanmalarının belirgin olduğunu gösteriyor. Orta-yüksek teknolojili ürünlerde de yüzde 3’lük düşüş kaydedildi.
Sanayi Üretimi Ne Yönde İlerleyecek?
Sanayi üretiminde ocak ayında yaşanan gerileme, kasım ve aralıktaki hızlı artışların ardından düzeltme olarak değerlendirilebilir. Ancak küresel ekonomik riskler ve yerel piyasalardaki belirsizlikler, sanayi sektörünün önündeki engelleri artırıyor. Nakir Bakır, şubat ve mart verilerinin sanayi üretiminin yönünü belirlemede kritik olacağını vurguluyor.
