Norveç’in 1,8 trilyon dolarlık egemen varlık fonunun denetim organı, işgal altındaki Filistin topraklarında faaliyet gösteren şirketlerin çoğunun fonun etik kurallarına uyduğunu açıkladı. Ancak, fonun etik standartlarını ihlal ettiği tespit edilen ikinci bir şirketin daha portföyden çıkarılma ihtimali gündemde.
Fon, Aralık ayında İsrailli telekomünikasyon devi Bezeq’ten çekilmişti. Etik Konsey, Bezeq'in ardından başka bir şirketin daha fonun yatırım listesinden çıkarılabileceğini bildirdi ancak şirketin adını açıklamadı.
Norveç fonu, etik kurallar doğrultusunda hareket ediyor
Dünya çapında 9 bin şirketin halka açık hisselerinin yüzde 1,5’ine sahip olan fon, Norveç parlamentosu tarafından belirlenen etik kurallar çerçevesinde faaliyet gösteriyor. Çevresel, sosyal ve yönetişim alanlarında lider olarak kabul edilen fon, etik ihlaller nedeniyle zaman zaman yatırımlarını gözden geçiriyor.
Ekim 2023’te Gazze’de çatışmaların başlamasıyla birlikte, fonun Etik Konseyi, işgal altındaki Filistin topraklarında İsrail operasyonlarına katkı sağlayan şirketlerin faaliyetlerini incelemeye aldı. Konseyin yıllık raporunda, "İncelenen şirketlerin çoğunluğu, fonun etik dışı yatırım kriterlerini karşılamıyor" ifadesi yer aldı.
Ancak, Bezeq’in ardından kritik altyapı sektöründe faaliyet gösteren bir başka şirketin de elden çıkarılması için merkez bankası yönetim kuruluna tavsiye gönderildi.
Şirketler Batı Şeria'daki faaliyetlerini gözden geçiriyor
Fon, enerji, altyapı, turizm, bankacılık ve diğer sektörlerde faaliyet gösteren yaklaşık 65 şirketi değerlendirdi. Konseyin raporuna göre, bazı şirketler Batı Şeria'daki faaliyetlerini durdurdu, iki şirket ise operasyonlarını sonlandırmayı planlıyor.
Fon, geçmişteki eylemler yerine, mevcut ve gelecekteki etik ihlalleri riskine odaklandığını belirtti. Raporda, bir şirketin faaliyetlerinin uluslararası hukukun ihlaline işaret edip etmediğinin de önemli bir kriter olduğu vurgulandı.
İnceleme sırasında bir Alman ve bir Amerikalı silah üreticisiyle de temas kurulduğu ve her iki şirketin de İsrail’e silah sevkiyatı yapmadığı belirtildi.
Etik Konsey, Gazze'deki şirketlere yönelik değerlendirmesini tamamladıktan sonra, bu yıl Batı Şeria'da faaliyet gösteren diğer şirketleri de incelemeye devam edeceğini açıkladı.
