Moldovalılar, ülkenin Avrupa Birliği'ne katılım çabalarını destekleyebilecek kritik bir dönemde, bugün (pazar) yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri ve AB üyeliği referandumu için sandık başına gidiyor. Bu süreç, Rusya’nın seçimlere müdahale ettiği iddialarının gölgesinde gerçekleşiyor.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde Sandu'nun önde olduğu belirtiliyor
Anketlere göre, mevcut Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu, 10 rakibi karşısında güçlü bir konumda bulunuyor. Ancak Sandu'nun, seçimde kesin zafer kazanabilmesi için oyların %50'sinden fazlasını alması gerekiyor. Bu baraj sağlanamazsa, seçim 3 Kasım'da yapılacak ikinci tura kalacak. İkinci turda Sandu’nun, Rusya yanlısı Sosyalist Parti’nin desteklediği eski başsavcı Alexandr Stoianoglo ile yarışması bekleniyor.
AB üyeliği referandumu: Sandu'nun stratejik hamlesi mi?
Seçimle birlikte Moldova'da AB üyeliğine yönelik referandum da yapılacak. Sandu, AB üyeliğini destekleyen maddenin anayasaya eklenmesi için güçlü bir "evet" oyu bekliyor. Sandu, Cuma günü sosyal medya üzerinden, "Kaderimiz Pazar günü belirlenecek. Herkesin oyu önemli," şeklinde bir çağrıda bulundu.
Anketler, halkın çoğunluğunun AB üyeliğine olumlu baktığını gösteriyor. Ancak, bazı adaylar referandumun zamanlamasını eleştirerek Sandu’nun siyasi avantaj sağlamak için bu süreci kullandığını iddia ediyor. Bu adaylar, seçmenlerine "hayır" oyu vermeleri veya referandumu boykot etmeleri çağrısında bulundu.
Referandumun geçerli sayılabilmesi için seçmen listelerinde yer alan kişilerin en az üçte birinin oy kullanması gerekiyor. Ancak uzun süredir güncellenmeyen listeler, bu katılım oranının sağlanması konusunda zorluk yaratabilir.
Moldova'nın Moskova'dan uzaklaşma çabaları
Sandu, Aralık 2020'de iktidara geldiğinden beri Rusya ile ilişkiler giderek kötüleşti. Moldova, Rusya’nın Ukrayna'yı işgalini kınadı, Moskova'yı hükümetini devirmeye çalışmakla suçladı ve enerji kaynaklarını çeşitlendirme yoluna gitti. Özellikle doğudaki savaşın şiddetlendiği bir dönemde, Moldova Moskova’nın etkisinden uzaklaşarak AB ile ilişkilerini güçlendirmeyi hedefliyor.
Seçim müdahalesi iddiaları gölgesinde kampanya
Seçim süreci, Rusya'nın müdahale ettiği iddialarıyla gölgelenmiş durumda. Moldovalı yetkililer, Rusya'da yaşayan iş adamı Ilan Shor’un, belirli bir adayı desteklemeleri ve referandumda "hayır" oyu kullanmaları için en az 130 bin seçmene rüşvet teklif ettiğini iddia etti. Dolandırıcılık suçlamasıyla gıyaben hapis cezası almış ve Batı yaptırımları altında bulunan Shor, bu iddiaları reddetti.
Polis, yurtdışından Moldovalılara referandumu boykot etmeleri ya da "hayır" oyu vermeleri için mesajlar gönderildiğini bildirdi. Seçimlerin müdahalelerden etkilenmemesi için tüm önlemlerin alındığı belirtiliyor.