Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yurtiçi bankalarla olan swap işlemlerini neredeyse bitirerek, bilançosunda yükümlülük olarak görülen depo hesaplarından 5 milyar dolar azalttı. Ekonomistlere göre, sırada bilançoda görünmeyip rezervde artı olarak yer alan diğer ülke merkez bankalarıyla yapılan swap anlaşmaları var.
Düşük Faiz Politikası ve Rezerv Yönetimi
Geçen yıl genel seçimler öncesinde uygulanan düşük faiz politikası ve 'kontrollü kur' döneminde, döviz satışlarıyla oluşan rezerv erimesine karşılık TCMB, yurtiçi ve yurtdışı swaplara yöneldi. TCMB, yurtiçi bankalara TL verip karşılığında altın ve döviz aldı, diğer ülke merkez bankalarıyla yerel para birimleriyle swap anlaşmaları imzaladı. Bu işlemler, rezervlerin olduğundan daha iyi görünmesini sağladı.
Swap İşlemleri ve Rezervler
TCMB, bankalara gönderdiği yazı ile döviz karşılığı TL swap işlemlerine son verdiğini bildirdi. Ancak, diğer ülke merkez bankalarıyla 23.1 milyar dolar swap anlaşmaları bulunuyor. Ekonomistler, TCMB’nin temiz ve güven veren bir bilanço için bu swap işlemlerini de sonlandırması gerektiğini vurguluyor.
Yurtiçi Swaplar 64.5 Milyar Dolardan Düştü
2019 yılından itibaren uygulanan geleneksel olmayan para politikası, yüksek enflasyon ve artan döviz kuru ortamında TCMB, rezervlerinden satış yaparak döviz kurlarını tutma çabasını sürdürdü. Bu durum, döviz rezervlerinde hızlı bir erimeye yol açtı. Ancak, yeni Merkez Bankası yönetimiyle yurtiçi bankalarla yapılan swap stoku 2023 yılı zirvesi olan 64.5 milyar dolardan 144 milyon dolara geriledi. Bu gelişme, piyasa uzmanlarınca olumlu karşılandı.
Diğer Ülkelerle 23.1 Milyar Dolarlık Swap
Yurtdışı swaplarda henüz bir gelişme yok. TCMB’nin Çin, Güney Kore, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri ile toplam 23.1 milyar dolarlık swap anlaşmaları bulunuyor. Bu swap işlemleri bilançoda görünmese de rezerv hesabında dolar karşılığı olarak yer alıyor. Ekonomistler, TCMB’nin diğer ülke merkez bankalarıyla swap işlemlerini de sonlandırması gerektiğini belirtiyor.
Temiz Bilanço Yatırımcıya Güven Verir
Ekonomist Uğur Gürses, yurtiçi bankalarla yapılan swap işlemlerinin 144 milyon dolara gerilediğini ve sıranın diğer ülke merkez bankalarıyla yapılan swap işlemlerine geldiğini belirtti. Gürses, bu işlemlerin sona erdirilmesiyle TCMB’nin güvenilir bir bilanço sunabileceğini vurguladı.
Depo Hesaplarında İlk Kapama 5 Milyar Dolar
TCMB, bilançosunda görünen depo hesaplarında da dış yükümlülükleri azaltma kapsamında ilk adımı attı. Geçen yıl Suudi Arabistan'dan alınan 5 milyar dolar tutarındaki depo alım işlemini sonlandırdığını açıkladı. Bu gelişme, TCMB’nin döviz rezervlerini yönetme stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.
TL Karşılığı Altın Swap İhaleleri
TCMB, yeni swap işlemleri kapsamında TL karşılığı altın ve döviz swap ihalelerine başlayacağını duyurdu. Bu adım, sistemdeki fazla likiditeyi azaltacak bir önlem olarak yorumlanıyor. Uzmanlar, bu işlemlerin rezerv artışı olarak görüldüğünü belirtiyor.
Ekonomistlerin Yorumu
Deniz Yatırım Strateji ve Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Orkun Gödek, TCMB’nin son dönemde iletişim anlamında önemli hamleler yaptığını belirtti. Gödek, TL swap ihaleleri konusunda daha fazla iletişimin faydalı olacağını vurguladı.