İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) Genel Sekreteri Savaş Malkoç, ilaç sektöründe ciddi bir daralma yaşandığını ve bu durumun ilaç arzını tehdit edebileceğini belirtti. Artan maliyetler, sabitlenen ilaç kuru uygulamaları ve mevcut fiyatlandırma mevzuatının sektörü zora soktuğunu vurgulayan Malkoç, ilaç fiyatlandırma sisteminde kapsamlı bir reforma ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
İEİS’ten yapılan açıklamaya göre, 2024 yılı Aralık ayında ilaç sanayi üretimi yüzde 19,6 daralırken, yıllık bazda düşüş yüzde 7,3 seviyesine ulaştı.
Sektör maliyet baskısı altında
Savaş Malkoç, ilaç sanayindeki maliyet baskısına dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
"İçinde bulunduğumuz ekonomik koşullar nedeniyle üretim giderek zorlaşıyor. Kredi maliyetlerindeki artış, işgücü ve hammadde giderlerinin yükselmesi sektörü büyük bir mali sorunla karşı karşıya bırakıyor. İşgücü maliyetleri hızla artarken, sektörümüze verilen kur artışı sadece %5 seviyesinde kaldı. Bugün itibarıyla Euro kuru 40 TL'ye yaklaşmışken, ilaç fiyatlandırmasında kullanılan kur yalnızca 21,67 TL seviyesinde."
Referans fiyat sistemi ve sektör üzerindeki etkileri
Türkiye'de ilaç fiyatlarının belirlenmesinde 2004 yılından bu yana "referans fiyat" sistemi uygulanıyor. Buna göre, belirlenen Avrupa ülkelerindeki en düşük fiyat baz alınarak ilaç fiyatları hesaplanıyor. Eşdeğeri olmayan ilaçlar için bu fiyatın tamamı, eşdeğeri olan ilaçlar için ise belirlenen oranda bir fiyatlandırma uygulanıyor.
İlaç fiyatlandırmasında kullanılan TL cinsinden Euro kuru, en son 2024 yılı ekim ayında yüzde 5 artırılarak 17,55 TL’den 21,67 TL’ye çıkarılmıştı. Ancak sektör temsilcileri, bu seviyenin günümüz ekonomik koşullarında sürdürülebilir olmadığını vurguluyor.
Ar-Ge yatırımları da etkileniyor
Savaş Malkoç, mevcut fiyatlandırma politikasının Türkiye’de ilaç sektöründeki Ar-Ge yatırımlarını da olumsuz etkilediğini belirterek, sektörün geleceği açısından kapsamlı bir reformun kaçınılmaz olduğunu ifade etti.
Sektör temsilcileri, gerekli adımların atılmaması halinde ilaç tedarikinde ciddi sıkıntıların yaşanabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.