Dünya Gazetesi yazarı İbrahim Ethem Afacan, bugünkü köşe yazısında Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) 2024 yılı performansını değerlendirdi. Afacan’a göre, BES fon büyüklüğü yüzde 62 artarak 1,2 trilyon TL’ye ulaşırken, katılımcı sayısı yüzde 10 artışla 9,6 milyonu aştı.

OKS İkinci Basamak Sisteme Dönüşecek

Afacan, Otomatik Katılım Sistemi'ndeki (OKS) büyümenin BES kadar güçlü olmadığını belirtiyor. 7,5 milyon katılımcıya sahip olan OKS'nin fon büyüklüğü yalnızca 91,5 milyar TL seviyesinde kaldı.

Ancak Orta Vadeli Program’a göre, 2024’ün son çeyreğinde işveren katkılı ikinci basamak emeklilik sistemine geçiş planlanıyor. Afacan, bu dönüşümün gerçekleşmesi halinde OKS’de fon büyüklüğünün ciddi şekilde artacağını öngörüyor.

18 Yaş Altında Katılım Artıyor

BES’in uzun vadeli bir birikim aracı olarak benimsendiğini vurgulayan Afacan, sistemde 18 yaş altı katılım oranının yüzde 13,98’e yükseldiğini belirtti. Bunun yanı sıra, 25-44 yaş arasındaki katılımcı oranı yüzde 55’in üzerinde.

Bu tablo, BES’in sadece uzun vadeli değil, aynı zamanda orta vadeli bir yatırım aracı olarak da tercih edildiğini gösteriyor.

Devlet Katkısından Yararlanmak İçin Yoğun İlgi

Afacan, BES’in birikim sistemi olarak da benimsendiğini belirterek, özellikle yılın son aylarında devlet katkısından yararlanmak için katılımcıların toplu giriş yaptığını ifade etti.

2025 yılı devlet katkısı üst limitinden yararlanmak için ödenmesi gereken katkı payı 312.066 TL olarak belirlendi. Katılımcılar, en az 3 yıl sistemde kaldıklarında devlet katkısının yüzde 15’ini, 6 yıl kaldıklarında yüzde 35’ini, 10 yıl sonunda yüzde 60’ını ve emeklilik halinde yüzde 100’ünü alabiliyor.

Bu yüzden, bazı yatırımcılar birden fazla BES sözleşmesi açarak farklı zaman dilimlerinde çıkış yapmayı tercih ediyor.

Fon Tercihleri Değişiyor, Yatırımcılar Daha Aktif

Son yıllarda BES katılımcıları fonlarını daha aktif yönetmeye başladı. Son 1 ayda en fazla giriş borçlanma araçları ve altın fonlarına yapıldı.

Afacan’a göre, toplam fon büyüklüğünün yüzde 31’i kıymetli madenler fonlarında, yüzde 23’ü hisse senedi fonlarında, yüzde 12’si kamu iç borçlanma araçlarında bulunuyor.

Ancak hisse senedi fon oranının daha yüksek olması gerektiğini vurgulayan Afacan, son 3 yılın en yüksek getirilerini sağlayan fonları şu şekilde sıraladı:

  • AJR Değişken Fon: yüzde 953 getiri

  • AXA Hisse Senedi Emeklilik Fonu (HES): yüzde 926 getiri

Son 3 yılda en yüksek getiriyi sağlayan altın fonunun 86. sırada yer alması dikkat çekti.

Afacan’a göre, uzun vadede hisse senedi ve değişken fon tercih eden yatırımcılar, diğer fonlara göre daha avantajlı konumda.

BES’te fon yönetiminin giderek daha stratejik hale geldiğini belirten Afacan, yatırımcıların daha bilinçli hareket ettiğini ve uzun vadeli kazanç hedeflerine odaklandığını ifade etti.