Ekonomist Barış Soydan, kendi ismini taşıyan YouTube kanalında, son dönemde borsalarda yaşanan sert düşüşleri değerlendirerek yatırımcılara önemli bilgiler verdi. Soydan, hem Türkiye'de hem de global piyasalarda yaşanan gelişmelerin etkisiyle borsaların neden değer kaybettiğini detaylı bir şekilde açıkladı.
Faiz Artışları ve Mevduat Cazibesi
Barış Soydan, borsalarda yaşanan düşüşlerin nedenlerinden biri olarak Türkiye'deki faiz oranlarının yükselmesini gösterdi. Merkez Bankası'nın bir dizi önlem alarak TL mevduatın cazibesini artırmak istediğini belirten Soydan, bankalardaki mevduat faizlerinin %50’nin üzerine çıktığını söyledi. Bu durum, yatırımcıların borsadan çıkıp daha güvenli liman olarak gördükleri mevduata yönelmesine neden oldu. Özellikle bileşik faiz oranlarının %60’a yaklaştığını ve bu yüksek getiri seviyelerinin, riskli varlıklardan uzaklaşma eğilimini tetiklediğini ifade etti.
Kredi Faizlerindeki Düşüşler ve Ekonomik Beklentiler
Soydan, kredi faizlerinde de son haftalarda önemli düşüşler yaşandığını belirtti. Özellikle ticari kredi faizlerinin %70 seviyelerinden %60'ın altına gerilediğini, bunun da şirketlerin borçlanma maliyetlerini düşürdüğünü ancak yine de mevcut oranların oldukça yüksek olduğunu vurguladı. Doların 34 liranın altında seyrettiğini söyleyen Soydan, dövizdeki bu yatay hareketin de yatırımcıların güvenini sarsan bir unsur olarak öne çıktığını dile getirdi.
Global Piyasalar ve Tarım Dışı İstihdam Verileri
Amerikan ekonomisinde açıklanan tarım dışı istihdam verilerinin beklentilerin altında kalmasının, borsalarda satış baskısını artırdığını belirten Soydan, bu verinin FED’in faiz indirimine gidebileceği beklentilerini doğurduğunu, ancak işsizlik oranının %4.2’ye düşmesi nedeniyle piyasalarda kafa karışıklığı yarattığını söyledi. Özellikle teknoloji hisselerinin bu durumdan olumsuz etkilendiğini ve Nasdaq endeksinin %2.3’lük bir kayıpla haftayı kapatmaya hazırlandığını ifade etti. Soydan, Eylül ayının tarihsel olarak riskli varlıklar için olumsuz geçtiğini hatırlatarak, bu dönemde yaşanan düşüşlerin sürpriz olmadığını belirtti.
Borsa İstanbul’da Düşüşler ve Yabancı Satışları
Borsa İstanbul’da da sert düşüşler yaşandığını vurgulayan Soydan, özellikle yabancı yatırımcıların yüksek miktarlarda satış yaptığını, bunun da borsadaki düşüşleri hızlandırdığını belirtti. Endeksin 9.800 puanın altına indiğini ve bankacılık sektöründe %2.58, sanayi sektöründe ise %1.16 düşüş yaşandığını aktardı. Ayrıca, piyasada manipülasyon iddialarının da arttığını, bu durumun yerli yatırımcıyı tedirgin ettiğini söyledi. Soydan, borsanın genel durumunun zayıf olduğunu ve Fitch'in Türkiye'nin kredi notuna ilişkin alacağı kararın Pazartesi gününe etkisinin büyük olacağını dile getirdi.
Altın ve Kripto Paralarda Dalgalanmalar
Soydan, altının ons fiyatının global piyasalarda tarihi zirvelere yaklaşmasının ardından, kar realizasyonlarıyla düşüşe geçtiğini belirtti. Amerikan tarım dışı istihdam verisinin altın fiyatlarını ilk anda yukarı çektiğini, ancak sonrasında satışların geldiğini ifade etti. Kripto paralar tarafında da benzer bir baskı olduğunu belirten Soydan, Bitcoin’in %1 civarında değer kaybederek 54.000 dolar seviyelerine gerilediğini söyledi.
