2025 itibarıyla motorlu araçlarda akıllı hız destek sistemi, sürücü dikkat uyarı sistemi, olay veri kaydedicisi, alkol kilidi ve gelişmiş dikkat dağınıklığı uyarı sistemi zorunlu hale geldi. Yeni düzenleme, sürücülerin güvenliğini artırmayı ve alkollü araç kullanımının önüne geçmeyi amaçlıyor.
Alkol kilidi nasıl çalışıyor?
Türkiye Gazetesi’ne konuşan uluslararası yol ve sürüş güvenliği uzmanı Mert İntepe, alkol kilidinin sürücünün kontağı çalıştırmadan önce araç içi alkolmetreye üflemesini gerektiren bir sistem olduğunu belirtti. İntepe, bu teknolojinin farklı sınır ve seviyelere göre ayarlanabildiğini ve alkollü araç kullanımını engellemek için geliştirildiğini ifade etti.
AB'de uzun süredir uygulanıyor
Düzenleme, Avrupa Birliği (AB) regülasyonlarına uyum çerçevesinde hayata geçirildi. AB ülkelerinde 2010’lu yıllardan beri uygulanan alkol kilidi sistemi, trafik kazalarının önlenmesinde etkili oldu.
AB'de trafik kazalarındaki ölümlerin %25’inin alkolden kaynaklandığını vurgulayan İntepe, "AB, alkollü araç kullanımını tekrarlayan bir suç olarak görüyor. 2000 yılından bu yana alkollü araç kullanımını %65 oranında azaltmayı hedefledi ve bu hedefin %95’ini başardı" dedi.
Trafikte asıl risk uyuşturucu kullanımı mı?
İntepe, Türkiye’deki kaza istatistiklerine göre alkolün ölüm sebeplerinde ilk üç sırada yer almadığını belirterek, yalnızca alkol kontrolüne odaklanmanın yeterli olmayacağını ifade etti. Trafikte uyuşturucu madde etkisinde araç kullanma oranının daha yüksek olduğunu söyleyen İntepe, bu kapsamda uyuşturucu kullanımını tespit edebilen cihazların da devreye alınması gerektiğini vurguladı.
Trafik kazalarının %88,9'u sürücü kaynaklı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2023 yılı Kara Yolu Trafik Kaza İstatistikleri’ne göre, Türkiye’de bir yıl içinde toplam 1 milyon 314 bin 136 trafik kazası meydana geldi.
Kazalarda 6 bin 548 kişi hayatını kaybederken, 350 bin 855 kişi yaralandı. Ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarına neden olan 281 bin 54 kusurun %88,9’unun sürücü, %9’unun yaya, %1,1’inin taşıt, %0,6’sının yolcu ve %0,3’ünün yol kaynaklı olduğu tespit edildi.
Yeni güvenlik sistemleri kazaları azaltacak mı?
2025 itibarıyla yürürlüğe giren bu düzenlemeler, Türkiye’de trafik güvenliğini artırmayı hedefliyor. Araçlarda zorunlu hale gelen alkol kilidi, dikkat uyarı sistemleri ve hız destek teknolojileri, sürücülerin daha güvenli bir sürüş deneyimi yaşamasını sağlayacak. Ancak uzmanlar, ek olarak uyuşturucu kullanımına yönelik denetimlerin de artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.