Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, önümüzdeki hafta Türkiye-Afrika Bakanlar Toplantısı'na katılmak ve Türkiye ile Afrika kıtası arasındaki işbirliğini güçlendirmek amacıyla Cibuti'ye gidecek. Toplantı, 2-3 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilecek ve 14 Afrika ülkesinin temsilcilerinin de katılımıyla gerçekleşecek.
Türkiye’nin Afrika'daki artan nüfuzu
NATO üyesi Türkiye, son yıllarda Afrika kıtasındaki varlığını ve etkisini artırarak ticaret hacmini yaklaşık sekiz katına çıkardı. Ayrıca, bazı Afrika ülkelerine diplomatik ve askeri destek sağlayarak bu ülkelerle çeşitli işbirliği anlaşmaları imzaladı. Türkiye'nin Afrika ile ilişkilerindeki bu genişleme, kıtada Fransa, Rusya ve Çin gibi büyük güçlerle rekabet etme çabasının bir parçası olarak görülüyor.
2021 yılında düzenlenen önceki Türkiye-Afrika konferansının değerlendirilmesi ve işbirliğinin derinleştirilmesi için yapılabilecek adımlar, Cibuti’deki bu toplantının ana gündem maddeleri arasında yer alacak.
Türkiye’nin arabuluculuk ve güvenlik çabaları
Toplantı, Türkiye’nin Somali ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlıkta arabuluculuk yapma çabalarının sürdüğü bir döneme denk geliyor. Etiyopya'nın Somaliland'dan sahil şeridi kiralaması üzerine çıkan anlaşmazlık, taraflar arasındaki güven eksikliği nedeniyle zor bir süreç olarak nitelendiriliyor. Ancak, Ankara yetkilileri önümüzdeki günlerde olumlu gelişmeler beklediklerini belirtti.
Bu süreçte Türkiye, Afrika'daki diğer ülkelerle de önemli işbirliği adımları atıyor. Batı Afrika ülkeleriyle terörle mücadelede işbirliği yapan Türkiye, birçok ülkeye askeri teçhizat ve eğitim desteği sağlıyor. Özellikle Somali, Etiyopya ve diğer ülkelere sağlanan Türk yapımı silahlı insansız hava araçları (SİHA'lar), bu ülkelerin güvenlik kabiliyetlerini güçlendirdi. Burkina Faso'nun Türk SİHA'larını kullanarak devlet üzerindeki kontrolünü %65’e çıkardığı belirtiliyor.
Nijer ile yeni madencilik anlaşması
Türkiye, Afrika'da sadece diplomatik ve askeri işbirliği değil, ekonomik işbirliği alanında da önemli adımlar atıyor. Salı günü Nijer ile madencilik alanında bir işbirliği anlaşması imzalandı. Maden Tetkik ve Arama Kurumu'nun (MTA) Nijer'de güvenlik güçlerinin koruması altında üç altın madeni sahası bulunduğu ve bu alanlarda yıl sonuna kadar üretime başlanmasının planlandığı açıklandı. Bu anlaşma, Temmuz ayında bir Batı Afrika ülkesiyle imzalanan petrol ve doğalgaz işbirliği anlaşmasının ardından geldi.
Afrika'da Türk SİHA'larının etkisi
Türkiye'nin Afrika'daki güvenlik desteğinin önemli bir parçası olan SİHA'lar, kıtada çeşitli ülkelerin yerel kontrol kapasitelerini artırmaya yardımcı oluyor. Burkina Faso’nun SİHA’ları kullanarak devlet üzerindeki kontrol seviyesini artırdığı belirtilirken, Mali'deki Tuareg isyancılar, Türk yapımı bir SİHA tarafından düzenlenen bir saldırıda sekiz kişinin öldüğünü ve 20 kişinin yaralandığını bildirdi. Bu tür gelişmeler, Türkiye’nin Afrika’daki askeri varlığının ve etkinliğinin önemli bir boyutunu oluşturuyor.