Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ABD Başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump'ı tebrik ederek, iki ülkenin "doğru şekilde geçinmenin yolunu" bulması gerektiğini ifade etti. Perşembe günü yaptığı açıklamada, iki büyük gücün karşılıklı saygıya dayalı, barışçıl bir ilişki kurmasının uluslararası toplumun beklentisi olduğunu vurguladı.
Xi, Çin-ABD ilişkilerinin karşılıklı çıkarlar doğrultusunda sağlam, istikrarlı ve sürdürülebilir bir zemin üzerinde ilerlemesinin önemine dikkat çekti. Bu açıklama, Trump’ın Ocak ayında göreve başlamasıyla birlikte iki ülke arasında yeniden alevlenmesi beklenen ticaret gerilimini de gündeme taşıdı. Trump, ilk başkanlık döneminde başlattığı ticaret savaşında Çin mallarına sert tarifeler uygulamış, ancak COVID-19 pandemisi öncesinde bir “ateşkes” ile uzlaşmaya varılmıştı.
Ticaret Bakanlığı'ndan iş birliği vurgusu
Xi Jinping’in açıklamalarına paralel olarak, Çin Ticaret Bakanlığı da ABD ile sağlıklı ekonomik ve ticari ilişkiler geliştirme arzusunu yineledi. Bakanlık sözcüsü, olası yeni gümrük vergileri hakkında bir değerlendirme yapmazken, Çin’in iki ülke yararına iş birliğini güçlendirme isteğini vurguladı. Trump’ın uygulamayı planladığı %60 oranında gümrük tarifelerinin Çin ekonomisini derinlemesine etkileyebileceği değerlendiriliyor.
"Yeni bir başlangıç" umudu
Çin’in devlet gazetesi China Daily, Trump'ın ikinci başkanlığını, "Çin-ABD ilişkilerinde yeni bir başlangıç" olarak nitelendirdi. Gazete, Trump’a sunulan fırsatın iyi değerlendirilmesi durumunda ilişkilerde olumlu bir sürecin başlayabileceğine dair temennide bulundu. Ancak, ABD'nin Çin’e yönelik politikaları ve Çin ile ilgili yanlış algılarının ilişkilere zorluk çıkardığı belirtildi. Biden yönetimi döneminde de Çin’e uygulanan ticaret politikalarının devam etmesi, gümrük vergilerinde yüksek oranlara gidilmesi Çin’in stratejik endüstrilerini etkilemeye devam etti.
Trump'ın başkanlığı döneminde uygulamayı planladığı %60'lık gümrük tarifesi tehdidi, emlak piyasasındaki zayıflama, yerel yönetim borç yükü ve düşük iç talep gibi zorluklarla mücadele eden Çin ekonomisi için büyük risk taşıyor. Bu oranlar, Trump'ın ilk dönemindeki %7,5-%25 seviyelerinin oldukça üzerinde ve Çin’in kırılgan ekonomik dengelerini sarsabilecek düzeyde.
Diyalog çağrısı
Xi Jinping, iki ülke arasındaki farklılıkların yönetilmesi için diyalogun önemine dikkat çekti. Güney Çin Denizi, Tayvan ve ticaret gibi alanlarda yaşanan sürtüşmelerin ardından, Çin-ABD ilişkileri özellikle son yıllarda gergin bir döneme girmişti. Ancak Kasım 2023’te Xi ve Biden arasında Kaliforniya’da gerçekleşen dört saatlik görüşme, iki ülke arasında olumlu bir ivme sağlamıştı. Şimdi Trump’ın zaferiyle bu ilişkilerin geleceği yeniden tartışma konusu oldu.
