İsrail ile Hizbullah arasında bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmaları sona erdirmek için ateşkes anlaşması imzalanmak üzere. Axios’a konuşan İsrailli ve ABD’li yetkililer, tarafların nihai bir anlaşmaya yaklaştığını doğruladı.
Çatışmaların bilançosu ağır
8 Ekim 2023’te Hizbullah’ın İsrail’e roket saldırısıyla başlayan çatışmalar, 1 Ekim 2024’te İsrail’in kara harekatıyla tırmanmıştı. Lübnan’da 3.500’den fazla kişi hayatını kaybederken, 15.000’den fazla kişi yaralandı. İsrail tarafında ise 140 asker ve sivil yaşamını yitirdi. Ateşkesin sağlanması halinde yüz binlerce sivilin evlerine dönmesi bekleniyor.
Anlaşmanın ana hatları
Taslak anlaşmaya göre, İsrail ordusu 60 günlük bir geçiş dönemi içinde güney Lübnan’dan çekilecek. Lübnan ordusu sınır bölgelerine konuşlanacak ve Hizbullah ağır silahlarını Litani Nehri’nin kuzeyine taşıyacak. ABD liderliğinde bir gözetim komitesi oluşturularak anlaşmanın uygulanması denetlenecek. Ayrıca, ABD’nin İsrail’e, Lübnan’dan gelebilecek tehditlere karşı güvence mektubu vereceği bildirildi.
Müzakerelerde zorlu süreç
Anlaşma süreci, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkarmasıyla karmaşık bir hale geldi. Netanyahu’nun öfkeyle karşıladığı bu karar, Fransa’nın UCM kararını uygulama niyeti açıklamasıyla daha da gerildi. Fransa’nın gözetim komitesinde yer almasını isteyen Lübnan, bu gerilimden rahatsızlık duydu.
ABD Başkanı Joe Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüşerek arabuluculuk yaptı. Biden, Netanyahu’nun tepkisini haklı bulduğunu ifade ederken, Macron, Fransa’nın yalnızca yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirtti.
Nihai karar bekleniyor
Netanyahu, pazar günü üst düzey bir toplantıda anlaşmaya yönelik ilerleme kararı aldı. Bu hafta İsrail Güvenlik Kabinesi’nin taslak anlaşmayı oylaması bekleniyor. ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi Dan Shapiro’nun da İsrail’de görüşmelere katılacağı açıklandı.