Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 bütçesini tutturma hedefiyle yeni gelir kaynakları arayışına girdi. Borsa İstanbul ve kripto yatırımlarına işlem vergisi, gayrimenkullere ilişkin birçok indirim ve istisnanın kaldırılması gibi adımlar gündemde. Son 22 yılda devletin şirket ve vatandaşlardan yaklaşık 3 trilyon dolar vergi aldığı hesaplandı. Bu rakam, kişi başı 35 bin dolar vergi ödendiği anlamına geliyor.
Vergi Artışları ve Yeni Düzenlemeler
Vergi konusu, şu anda Türkiye’nin en önemli gündem maddelerinden biri. Özellikle Borsa İstanbul’a getirilmesi düşünülen işlem vergisi, yatırımcılar arasında büyük tartışmalara yol açtı. Maliye Bakanlığı, bu vergi ile yıllık en iyi ihtimalle 5-6 milyar lira vergi toplayabileceğini öngörüyor. Borsa İstanbul’a getirilecek işlem vergisi oranı on binde 2 olarak düşünülüyor.
22 Yılda Toplanan Vergiler
2002 yılından bu yana 22 yılda devlet yaklaşık 3 trilyon dolar vergi topladı. Türk Lirası ile vatandaş ve şirketler tam 16,1 trilyon lira vergi ödedi. Şirketlerin toplam vergiler içindeki payı yüzde 10'un altındayken, bu oran yeni yeni yüzde 15'e çıktı. Son 22 yılda toplanan verginin kişi başı karşılığı ise ortalama 35 bin dolar.
Enflasyon ve Vergi Gelirleri
Son 22 yıla baktığımızda Türk Lirası bazında en fazla vergi, geçen yıl 5,1 trilyon lira olarak alındı. Artan enflasyonla birlikte son 3 yıldaki vergi tutarı Türk Lirası bazında katlandı. Dolar bazında ise en çok vergi, Türkiye ekonomisinin parladığı dönemler olan 2012 ve 2013'te 178'er milyar dolar olarak toplandı. Geçen yıl, özellikle deprem nedeniyle artırılan Kurumlar Vergisi ve KDV’nin etkisi büyük oldu.
Gayrimenkul Düzenlemeleri
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıkladığı düzenlemeler arasında, kripto varlıkların satın alınmasında on binde 4 oranında işlem vergisi alınması kesinleşti. Gayrimenkul alımında elde 5 yıl tutulup satılması halinde vergi ödenmemesi kuralı büyük ihtimalle kalkacak. Ayrıca, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları’na (GYO) sağlanan vergi avantajlarının kaldırılması veya kar payı dağıtımının zorunlu tutulması planlanıyor. Gayrimenkullerin gerçek alım satım bedeli üzerinden harç ve diğer vergilerin alınması için ekspertiz raporu istenecek. Boş ev vergisi alınması da gündemde.
