Ekonomi yönetiminin parasal sıkılaştırma sürecinden kademeli faiz indirimlerine geçiş yaptığı bu dönemde, sektörlerin güven endeksleri farklı yönlerde ilerliyor. Dünya Gazetesi yazarı Naki Bakır'ın analizine göre, reel kesimde dezenflasyonist beklentiler güçlenirken, finansman sorunu tüm sektörlerde başlıca kısıtlayıcı faktör olarak öne çıkıyor.

Hizmet ve İmalat Temkinli, İnşaat Toparlanıyor

Merkez Bankası ve TÜİK'in açıkladığı şubat ayı güven endeksleri, hizmet ve imalat sektörlerinde temkinli bir duruşa işaret ederken, inşaat sektöründe toparlanma çabalarının sürdüğünü gösterdi. Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre:

  • Hizmet sektörü güven endeksi %1,9 düşerek 114,2’ye geriledi.

  • İnşaat sektörü güven endeksi %2,7 azalışla 89,3’e indi.

  • Perakende ticaret sektörü güven endeksi %1,6 artışla 116,3’e yükseldi.

  • Reel kesim (imalat sanayii) güven endeksi %0,2 artarak 102,8 oldu.

Geçen yılın aynı dönemine göre, reel kesim ve perakende sektörleri güven endekslerinde artış gösterirken, hizmet ve inşaat sektörleri geriledi.

İmalat Sanayinde Kapasite Kullanımı Dalgalı Seyrediyor

Merkez Bankası’nın İktisadi Yönelim Anketi'ne göre, imalat sanayi kapasite kullanım oranı şubat ayında %74,9 olarak gerçekleşti. Bu oran, bir önceki aya göre hafif bir artış gösterse de, bir yıl önceki seviyesinin 2,1 puan altında kaldı.

Alt sektörler bazında:

  • En yüksek kapasite kullanımı %84,2 ile kâğıt, %82,7 ile tütün ürünleri, %81,3 ile ağaç ürünlerinde görüldü.

  • En düşük kapasite kullanımı ise %60,8 ile deri sanayiinde, %66,9 ile kayıtlı medyanın basımında, %67,3 ile içecek imalatında kaydedildi.

Şubat ayında kauçuk ve plastik sektörü kapasite kullanımını 3,2 puan artırarak en hızlı yükselişi gösterirken, motorlu kara taşıtları sektörü 4,3 puanlık düşüşle en büyük gerilemeyi yaşadı.

Perakende Sektöründe İyimserlik Hakim

TÜİK verilerine göre perakende ticaret sektörü, güven endeksi bakımından en olumlu tabloyu çizen sektör oldu. Şubatta:

  • Son üç aydaki iş hacmi %0,9,

  • Mevcut mal stok seviyesi %1,6,

  • Gelecek üç ayda tedarikçilere verilecek sipariş miktarı %0,1 artış gösterdi.

Buna karşın, satış fiyatları beklentisi %1,6 gerileyerek tüketici fiyatları açısından olumlu bir sinyal verdi.

Finansman Sorunu Sektörlerin Ortak Gündemi

Ekonomik güven endekslerinde farklılıklar görülse de, tüm sektörlerin ortak sorunu finansmana erişimde yaşanan zorluklar olarak öne çıktı. İşletmelerin finansman sıkıntısı nedeniyle üretim, istihdam ve yatırım kararlarında temkinli hareket ettiği gözlemlendi.

Hizmet sektöründe işletmelerin %14,7’si, perakende ticaret sektörünün %18’i ve inşaat sektörünün %24’ü finansman sorunlarını en büyük kısıtlayıcı faktör olarak değerlendirdi.

Sanayicilerin Beklentileri Değişiyor

İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre:

  • Sanayi sektöründe "genel gidişat iyi" diyenlerin oranı %6,6’dan %7,9’a çıktı.

  • İç piyasa siparişlerinde artış bekleyenlerin oranı %28,9’dan %30,6’ya yükseldi.

  • İhracat siparişlerinde artış bekleyenler %27,6’dan %30,5’e çıktı.

Ancak, gelecek üç ayda üretim artışı bekleyen sanayici oranı %27,4’ten %23,5’e düşerken, sabit sermaye yatırımı öngörenlerin oranı %24’ten %22,9’a geriledi.

Enflasyon Beklentisi Geriliyor

Sanayicilerin ÜFE bazında yıllık enflasyon beklentisi şubat ayında %41,2’den %39,6’ya düştü. Bu, fiyat artışlarında yavaşlama beklentisini güçlendiren bir gelişme olarak yorumlandı.

Ekonomi Politikalarına Uyum Süreci Devam Ediyor

Faiz indirimleri sürecine girilen bu dönemde sektörler, yeni ekonomik koşullara uyum sağlamaya çalışıyor. Reel kesimde dezenflasyonist beklenti güçlenirken, finansmana erişim zorlukları sektörlerin ortak sorunu olmaya devam ediyor. Perakende sektörü en iyimser tabloyu çizerken, imalat sanayi ve hizmetler daha temkinli bir duruş sergiliyor.