Ramazan ayı yaklaşırken zincir marketlerde satışa sunulan erzak kolileri de raflardaki yerini aldı. Ancak son 10 yılda yaşanan fiyat artışı dikkat çekiyor. 2015 yılında 32,25 TL olan en dar kapsamlı Ramazan kolisinin ortalama fiyatı, 2025’te 407,48 TL’ye ulaştı.
Bu dönemde fiyat artışı yüzde 1163 olurken, aynı süreçte gıda enflasyonu yüzde 1264 oranında yükseldi. Fiyatların enflasyonun gerisinde kalmasının nedenlerinden biri ise koli içeriklerindeki değişim oldu.
Asgari ücretle alınan koli sayısı azaldı
Ramazan kolileri, yardımlaşmanın yanı sıra uygun fiyatlı toptan alışveriş için de tercih ediliyor. Ancak asgari ücretteki artışlar, koli fiyatlarındaki yükselişe yetişemedi. 2021’den itibaren hızlanan enflasyon nedeniyle asgari ücretlilerin alabileceği koli sayısı azaldı.
2024 yılı başında asgari ücrete yapılan zamlarla bir miktar iyileşme sağlansa da Ramazan kolilerindeki fiyat artışı, alım gücü açısından belirleyici olmaya devam ediyor.
Shrinkflasyon etkisi: Ürün sayısı düştü, içerikler değişti
Koli fiyatları yükselirken içeriklerde de değişimler yaşandı. "Shrinkflasyon" olarak adlandırılan bu süreçte, ürünlerin gramajı düşerken bazı temel gıda maddeleri kolilerden çıkarıldı.
Örneğin, zincir marketlerden birinde 2015’te 15 ürün bulunan bir Ramazan kolisi, 2025’te 12 ürüne düştü. Nohut, mercimek ve içecek gibi ürünler listeden çıkarılırken, reçelin yerini puding aldı.
Bir başka markette ise koli içeriği değişmeden 12 üründen oluşmasına rağmen, tatlı ve içeceklerin yerine makarna ve tuz gibi daha uygun maliyetli ürünler konuldu.
2015’te 34,90 TL’ye satılan bir kolideki ürünler, 2025 yılında aynı marketten tek tek alınmak istendiğinde toplam fiyat yüzde 1560 artarak 579,25 TL’ye ulaştı. Ancak, koli içeriği değiştirilerek yeni fiyatı 369,95 TL olarak belirlendi.
Bu durum, fiyatların aşırı yükselmesini önlemek için koli içeriklerinin küçültüldüğünü ve daha düşük maliyetli ürünlerle değiştirildiğini gösteriyor.