Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), belirli şartları sağlayan sigortalı çalışanların kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerini bildiriyor. Bu süreçte çalışanların SGK’dan "Kıdem Tazminatına Esas Yazı" alarak işverene sunmaları gerekiyor.
Sigorta başlangıç tarihine göre farklı prim gün şartları
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca, sigortalıların kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için sigorta başlangıç tarihlerine göre farklı prim günü şartlarını yerine getirmesi gerekiyor:
-
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için 3600 prim günü yeterli.
-
9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar, 4500 gün ve 25 yıl sigortalılık süresi ya da 7000 günü tamamladıklarında yaş şartı aranmadan bu haktan yararlanabiliyor.
1 Mayıs 2008 sonrası için kademeli prim şartı uygulanıyor
SGK, 1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olan çalışanlar için yaş dışındaki prim şartlarını karşılayanlara da “Kıdem Tazminatına Esas Yazı” düzenlenebileceğini 1 Şubat 2022 tarihli yazıyla duyurdu. Buna göre:
-
2008 sonuna kadar sigorta başlangıcı olanlar için 4600 gün,
-
2009 yılı başlangıcı için 4700 gün,
-
Her yıl için bu şart 100 gün artırılarak 2016 yılı başlangıcı için 5400 güne kadar çıkıyor.
Bu çalışanlar, SGK’dan yazı alarak işverene sunmak suretiyle kıdem tazminatına hak kazanabiliyor.
Bazı işverenler ödeme yapmaktan kaçınıyor
Kanun ve SGK uygulamalarına rağmen, bazı işverenlerin kıdem tazminatını ödememekte ısrar ettiği görülüyor. Özellikle bazı büyük işletmelerin ve bankaların bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi dikkat çekiyor. Son dönemde, adı kamuoyunda sıkça anılan bir bankanın da kıdem tazminatı ödemediği yönünde şikayetler gündeme geldi.
Bir yıllık çalışma şartı ve tazminat tavanı
Kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için, çalışanın mevcut iş yerinde en az bir yıllık hizmet süresini tamamlamış olması gerekiyor. Tazminat tutarı, çalışanın son brüt maaşı üzerinden hesaplanıyor. 30 Haziran 2025 tarihine kadar kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olarak uygulanıyor.
Tazminat ödenmezse yasal yollar açık
İşverenin tazminat ödememesi halinde çalışan şu adımları izleyebilir:
-
Noter aracılığıyla ihtarname göndermek,
-
Arabulucuya başvurmak,
-
İş mahkemesinde dava açmak.
Mahkeme kararıyla ödenecek kıdem tazminatına, bankalarca uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanıyor. Faiz başlangıç tarihi ise iş sözleşmesinin feshedildiği gün olarak kabul ediliyor.