Son yıllarda cep telefonlarına uygulanan yüksek vergi oranları ve kredi kartı taksit sınırlamaları, alım gücünde yaşanan düşüşle birleşince kayıt dışı cep telefonu satışlarında artış yaşanıyor. Yasal yollarla satılan cep telefonu sayısının yıllık 10 milyona gerilerken, kayıt dışı cihazların sayısının ise 3,5 milyonu aştığı, yolcu beraberindeki cihazlarla birlikte bu rakamın 5 milyona ulaştığı tahmin ediliyor. Bu durumun yıllık yaklaşık 30 milyar TL’lik vergi kaybına yol açtığı belirtiliyor.
Yüksek fiyatlar ve taksit sınırlamaları kayıt dışını teşvik ediyor
Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş İnsanları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, Türkiye’de alım gücünün düşük olması nedeniyle teknolojik cihazlara ulaşmanın zorlaştığını belirtti. Cep telefonlarındaki yüksek vergi oranlarının, taksit sınırlamalarıyla birleşince vatandaşları yasal olmayan kanallara yönelttiğini ifade eden Turnacı, kayıt dışı cep telefonlarının Türkiye ekonomisi üzerindeki olumsuz etkilerini vurguladı. Türkiye'de cep telefonlarına Kültür Bakanlığı payı, TRT Bandrolü, KDV ve yüzde 50 oranında ÖTV uygulanıyor.
MOBİSAD’dan vergi ve taksit düzenleme önerisi
Turnacı, ÖTV oranının düşürülmesi ve taksit sınırının 30 bin TL’ye yükseltilmesi ile vatandaşların yasal yollarla cep telefonuna erişim sağlayabileceğini dile getirdi. "ÖTV payı yüzde 20 seviyesine çekilirse vatandaşlar garanti ve satış sonrası hizmet avantajı sağlayan yasal yolları tercih eder. Ayrıca, mevcut taksit sınırı 12 bin TL, yeni teknolojileri destekleyen telefonlar için yetersiz kalıyor. Bu düzenlemeler kayıt dışının önüne geçerek hem devletin vergi gelirlerini artırır hem de sektörün ayakta kalmasını sağlar" diye konuştu.
Sistem açıkları vergi kaybını artırıyor
Sistemdeki açıklar da kayıt dışı cihazların artmasına katkıda bulunuyor. Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) tarafından tanınan ana kart değişimi yöntemi, yurt dışından getirilen cihazlarda IMEI kayıt harcı ödemeden kullanıma olanak tanıyor. Sadece bu yıl 8 bin başvuru yapılan bu yöntemle vergi kaybı yaşanıyor. Ayrıca yan cihazlarla yapılan IMEI kaydı olmadan kullanım gibi yöntemler de kayıt dışı sorununu büyütüyor.
Kaynak : Yener Karadeniz/Ekonomim
