2023 yılında Türkiye’de toplam 239 bin 835 yabancıya çalışma izni verildi. Bu izni alanların başında 108 bin 250 kişiyle Suriyeliler geliyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, Suriyelilerin ardından 17 bin 785 kişiyle Ruslar, 13 bin 128 kişiyle Türkmenistanlılar geliyor. Bu durum, savaşın başladığı 2011 yılında Türkiye’de sadece 118 Suriyelinin çalışma izni aldığı düşünüldüğünde büyük bir artışa işaret ediyor. 2011’de Türkiye’deki yabancı işçilerin yüzde 46’sı üniversite mezunuyken, bu oran 2023’te yüzde 18’e geriledi.
Suriyelilerin Çalışma Alanları ve Eğitim Durumu
Yabancı çalışanlar Türkiye’de en çok konaklama faaliyetlerinde yer alıyor. Konaklamayı ev içi çalışma personelliği ve toptan ticaret takip ediyor. Ancak, 2011 yılında yabancılar daha çok eğitim, havayolu taşımacılığı ve yaratıcı sanatlar gibi alanlarda çalışıyordu. 2023 yılında ise çalışma izni alan 239 bin 835 yabancıdan sadece yüzde 18’i üniversite mezunu.
Çalışma İzni Süreçleri ve Türleri
Yabancıların Türkiye’de çalışabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan çalışma izni almaları gerekiyor. Çalışma izni, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’na göre düzenleniyor ve süreli, süresiz, bağımsız ve Turkuaz Kart olmak üzere dört türde veriliyor.
Süreli çalışma izninde, yabancılara en çok 1 yıl izin verilirken, süresiz izne uzun dönem ikamet izni olan yabancılar başvurabiliyor. Bağımsız çalışma izni ise profesyonel meslek mensuplarına özel şartlar sağlanması halinde veriliyor. Turkuaz Kart ise, nitelikli işgücü olarak değerlendirilen kişilere süresiz çalışma ve ikamet hakkı sağlıyor.
