ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ukrayna’ya yönelik askeri desteği azaltacağını ve Avrupa’nın NATO’ya daha fazla mali katkıda bulunması gerektiğini açıklaması, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde güvenlik kaygılarını artırdı. Avrupa, savunma stratejisini güçlendirmek için yeni iş birlikleri ararken, Türkiye bu süreçte öne çıkan ülkelerden biri haline geldi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk’un geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye yaptığı ziyaret, bu bağlamda dikkat çeken gelişmelerden biri oldu. Tusk, “Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin artık gerçekçi ve elde tutulur bir süreç olmasını temenni ediyoruz. Biz bu konuda Türkiye’yi her zaman destekledik ve desteklemeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Fransız medyası: Avrupa’nın savunması Türkiye olmadan mümkün mü?
Türkiye’nin AB için stratejik önemine dair tartışmalar Fransız medyasına da yansıdı. Fransız BFMTV kanalı, “Avrupalıların savunması Ankara’dan mı geçiyor?” başlıklı haberinde, Brüksel ve Ankara arasındaki ilişkilerin her zaman istikrarlı olmadığını, ancak Avrupa’nın savunmasının Türkiye’siz düşünülemeyeceğini belirtti.
Haberde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde Türk ordusunun dışa bağımlılığının yüzde 70’ten yüzde 30’a düştüğüne vurgu yapılarak, bu durumun ABD’ye askeri olarak bağımlı olan Avrupalılar için kıskanılacak bir gelişme olduğu ifade edildi.
Türkiye’nin savunma sanayiindeki yükselişi AB’nin ilgisini çekiyor
Türkiye, son yıllarda 180’den fazla ülkeye savunma sanayi ürünleri ihraç ederek uluslararası alanda önemli bir aktör haline geldi. Polonya ve Romanya gibi AB üyesi ülkeler, Türkiye’den askeri sistemler ve insansız hava araçları tedarik etmeye başladı. Bayraktar TB2 insansız hava araçları, Türkiye’nin savunma sanayiindeki başarısını uluslararası alanda kanıtlayan en önemli ürünlerden biri oldu.
Ancak Türkiye’nin AB üyeliği konusunda hızlı bir ilerleme beklenmiyor. Özellikle vize serbestisi gibi konularda AB’nin adım atması gerektiği belirtiliyor. Türkiye vatandaşları, AB ülkelerine seyahat edebilmek için uzun ve zahmetli bir vize sürecinden geçmek zorunda kalıyor.
NATO ve AB cephesinden Türkiye ile iş birliği çağrısı
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, AB liderlerine Türkiye ile ilişkileri iyileştirme çağrısında bulundu. Rutte, AB liderleriyle yaptığı özel bir toplantıda, Türkiye ile iş birliğinin artırılmasının önemine vurgu yaptı. Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada ise, “AB üyesi olmayan müttefiklerin AB savunma sanayi çabalarına dahil edilmesi, Avrupa’nın güvenliği için hayati önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Antonio Costa ile Berlin’de gerçekleştirdiği görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 20-21 Mart tarihlerinde Brüksel’de düzenlenecek Avrupa Birliği Liderler Zirvesi’ne davet edildiğini duyurdu.
AB somut bir adım atacak mı?
Avrupa’nın güvenlik ve savunma politikalarını güçlendirmek için Türkiye ile iş birliğini artırma eğiliminde olduğu görülüyor. Ancak bu iş birliğinin nasıl şekilleneceği ve AB’nin Türkiye’ye yönelik somut adımlar atıp atmayacağı belirsizliğini koruyor.
Özellikle Ukrayna’daki savaşın devam etmesi ve Avrupa’nın savunma açısından daha güçlü bir yapıya ihtiyaç duyması, Türkiye’nin AB için stratejik bir ortak olarak konumlanmasını sağlayabilir. Ancak vize serbestisi, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve AB-Türkiye ilişkilerinde karşılıklı güvenin tesis edilmesi gibi kritik konuların çözülmesi gerekiyor.
